به احتمال زیاد برای شما هم پیش آمده است که با گوشی هوشمند خود بی اختیار و به طور وسواس گونه پست‌ها، فیدهای خبری و ویدیوهایی که از قیمت‌های سرسام آور بنزین، رکود قریب‌الوقوع، سیاستمداران خودخواه یا بیماری همه‌گیری فلج کننده بعدی ابراز تاسف می‌کنند، را دنبال کنید. این سرگرمی وسواس گونه، مهلک و زمان بر را Doomscrolling یا شوم گردی می‌نامند. عادت شوم گردی ممکن است باعث شود که افراد به شخصیت‌های ناخوشایند تبدیل شوند، و به همین دلیل متخصصان هشدار می‌دهند که بهتر است این عادت را ترک کرده یا با کنترل کردن، آن را به حداقل برسانند.
جیکوب تی. فیشر (Jacob T. Fisher)، استادیار در دانشکده رسانه‌ها در دانشگاه ایلینویز در شهر شامپاین و عضو موسسه بکمن برای علوم و فناوری پیشرفته و برنامه اطلاعات ایلینویز، در ایمیل عنوان کرده است: Doomscrolling کلمه‌ای جذاب است که حالتی را توصیف می‌کند که در آن فرد احساس می‌کند به طور تقریباً وسواسی به پیوسته اسکرول کردن از طریق پست‌های شبکه‌های اجتماعی خود مشغول است و به اطلاعات ناراحت‌کننده، افسرده کننده یا به طور کلی اخبار منفی توجه می‌کند.
در حالی که doomscrolling ممکن است شامل ترکیبی از اخبار خوب و بد باشد، اما به طور عمومی اخبار بد، منفی، تراژیک یا ناراحت‌کننده است که باعث مشغول شدن ما به اسکرول می‌شود. جاشوا کلاپو (Joshua Klapow)، دکترا روانشناس و سازنده برنامه Mental Drive، در راستای همین موضوع می‌افزاید: در واقع، زمانی که در یک وضعیت ذهنی غم انگیز باشیم، اخبار مثبت را نادیده خواهیم گرفت.
اصل و منشأ عادت شوم گردی به سختی قابل تشخیص است، اما به طور کلی موافقت شده است که این پدیده اولین بار در اواخر دهه ۲۰۱۰ در توییتر محبوب شد، اما تا آغاز شیوع پاندمی کووید ۱۹ به صورت عمومی مورد استفاده قرار نگرفت. به گفته فیشر به طور تصادفی یا شاید هم غیر تصادفی، رشد اصطلاح doomscrolling یا شوم گردی همزمان با توسعه الگوریتم‌های شبکه‌های اجتماعی برای درک بهتر عادات مشاهده کاربران، اتفاق افتاد.
چه چیزی ما را وادار به شوم گردی می‌کند؟
Doomscrolling به سختی یک مفهوم جدید است. بنویس که ۱۱ سپتامبر را به خاطر بیاورید که کل مردم جهان به تلویزیون چسبیده بودند و حملات تروریستی علیه ایالات متحده را تماشا می‌کردند. همچنین بسیاری از رانندگان عادت دارند که در مواقع وقوع حادثه‌ای مانند تصادف رانندگی، به جای ادامه دادن به حرکت، با کاهش سرعت و توقف به نگاه کردن به پیامدهای حادثه مشغول می‌شوند.
در رسانه‌ها و خبرهای اولیه، معمولاً حوادث خونین و ترسناک اولویت دارند و این خبرها بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند. به عبارت دیگر، اگر یک حادثه خونین باشد، آن حادثه به عنوان خبر اصلی در مطبوعات و رسانه‌ها قرار می‌گیرد. اما در حال حاضر با استفاده از گوشی‌های هوشمند، ما به صورت لحظه‌ای به اطلاعات و حوادث تراژدی دسترسی داریم و می‌توانیم ۲۴ ساعته از آخرین اخبار و ویدئوهای رویدادهای تلخ مطلع شویم.
چه چیزی ما را اینقدر کنجکاو می‌کند؟ کلاپو می‌گوید: «این از یک رفتار بسیار اولیه و تکاملی زاده شده است. ما به سمت اخبار غم انگیز، بد، خطرناک و غم انگیز کشیده می‌شویم زیرا به عنوان یک هدف محافظتی عمل می‌کند. او می‌گوید که مغز ما به شدت در مورد چیزهایی که بد می‌دانیم کنجکاو است تا بتواند در سطح ناخودآگاه از آنها یاد بگیرد.
فیشر می‌گوید که شرکت‌های رسانه‌های اجتماعی این موضوع را کشف کرده‌اند و الگوریتم‌هایی را ایجاد کرده‌اند تا مردم را در حال اسکرول کردن نگه دارند، از آنجایی که هرچه بیشتر به یک ژانر خاص از محتوا نگاه کنید، احتمال بیشتری وجود دارد که در حین پیمایش، آن محتوا را در فید خود دریافت کنید.
Doomscrolling: وسواس یا اعتیاد؟
شوم گردی به ندرت یک اقدام عمدی است. کلاپو می‌گوید: این بیشتر یک وسواس است تا اعتیاد. وسواس به عنوان روال‌های مناسکی تعریف می‌شود که بخشی از زندگی روزمره می‌شود. آنها به طور کلی ریشه در ترس از این دارند که اگر این روال رعایت نشود، ممکن است اتفاق بدی بیفتد.
کسی که شوم گردی می‌کند از چه چیزی می‌ترسد؟ بر اساس مطالعه‌ای در دانشگاه فلوریدا، Doomscrolling اغلب با ترس از دست دادن (FOMO) همراه است که منجر به تمایل دائمی برای متصل ماندن به گوشی هوشمند می‌شود.
محققان زیاد بر اثرات عاطفی شوم گردی متمرکز نبودند، بنابراین نتوانستند نتیجه بگیرند که آیا این اقدام باعث اضطراب می‌شود یا خیر. با این حال، آنها پیشنهاد کردند که ممکن است شوم گردی و اضطراب از یکدیگر تغذیه کنند.
صرف نظر از این، غوطه ور کردن خود در اطلاعات منفی برای ساعت‌ها می‌تواند سلامت عاطفی شما را از بین ببرد و منجر به “عاطفه منفی، بدبینی نسبت به جهان، عصبانیت و خشم، و یک حالت کلی از احساسی منفی شود. این حالت اغلب ساعت‌ها یا روزها پس از پایان شوم گردی باقی می‌ماند. کلاپو می گوید. شوم گردی تصور ما را از جهان با کشاندن ما به بخش واقعی (اما تنها یک بخش جهان یعنی بخش منفی) تیره می‌کند.
چگونه شوم گردی را ترک کنیم؟
به خاطر داشته باشید که شوم گردی یک رفتار ناخودآگاه است. کلاپو می‌گوید: «ما باید از آن خارج شویم. صداها، رفتارهای رقابتی، تغییرات در عادت‌های ما همه به جلوگیری از این موقعیت کمک می‌کنند که یک ساعت بعد خودمان را در حال اسکرول کردن مداوم ببینیم.”
برخی راه‌هایی که برای خارج شدن از Doomscrolling پیشنهاد می‌شود، تنظیم زنگ هشدار با صدای بلند که زمان شوم گردی شما را محدود می‌کند یا قرار دادن گوشی همراه در اتاق دیگر. با این حال، فیشر می گوید که تقریباً هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد این روش‌ها به شما کمک می‌کنند تا عادت شوم گردی را بهبود بخشید.
مهم است که به یاد داشته باشید که سایت‌های رسانه‌های اجتماعی به سختی (توسط برخی از باهوش‌ترین و پردرآمدترین افراد جهان) طراحی شده‌اند تا توجه شما را جلب و حفظ کنند، بنابراین ممکن است به نظر برسد که شما در حال مبارزه در یک نبرد سخت هستید.
راه حل چیست؟ او اضافه می‌کند: «من معتقدم رسانه‌های اجتماعی و دیگر شرکت‌های بزرگ فناوری این مسئولیت را دارند که اطمینان حاصل کنند که کاربرانشان می‌توانند زندگی دیجیتالی خود را به گونه‌ای سازمان‌دهی کنند که به آنها اجازه دهد خودشان را در برابر تحریکات و اطلاعات غیرضروری محافظت کنند و به جای آن، به موضوعاتی که برایشان مهم است توجه کند.» Doomscrolling، مانند سایر روش‌های بالقوه مضر جستجوی اطلاعات و اشتراک گذاری آنلاین، اغلب به عنوان مسئولیت فردی در نظر گرفته می‌شود، اما مهم است که آن را به عنوان یک خروجی طبیعی از مدل کسب و کار که رسانه‌های اجتماعی را تقویت می‌کند، تلقی کنیم.
ایده دیگر برای مقابله با عادت شوم گردی این است که چند بازی را به صفحه اصلی گوشی خود اضافه کنید و به جای اخبار یا برنامه‌های رسانه‌های اجتماعی، زمان استراحت خود را با آنها بگذرانید.
دیدگاهتان را بنویسید