به طوری که قبلا هم در یک پزشک خوانده بودید، آزمایشی در حال حاضر در انگلیس در حال انجام است که بررسی می کند که آیا گلبول های قرمز ساخته شده در آزمایشگاه، بیشتر از سلول های خونی ساخته شده در بدن دوام می‌آورند یا خیر.
برای تولید این گویچه‌های سرخ، تیمی از محققان سلول‌های بنیادی را از خون اهدایی جدا کردند و آنها را به سمت ساخت گویچه‌های سرخ بیشتر هدایت کردند، فرآیندی که حدود سه هفته طول می‌کشد.
در گذشته، محققان نشان داده‌اند که می‌توانند سلول‌های خونی رشد یافته در آزمایشگاه را به همان اهداکننده سلول بینیادی، انتقال دهند. این بار، آنها سلول‌های ساخته شده را به فرد سازگار دیگری تزریق کرده‌اند – فرآیندی که به عنوان انتقال آلوژنیک شناخته می‌شود.
طبق بیانیه‌ای که ماه گذشته منتشر شد، تنها دو نفر تا کتون گلبول های قرمز ساخته شده در آزمایشگاه را تحت نظارت دقیق دریافت کرده‌اند و “هیچ عارضه جانبی نامطلوبی” توسط تیم بالینی گزارش نشده است.
حداقل هشت شرکت کننده دیگر دو تزریق ۵ تا ۱۰ میلی لیتری خون به فاصله حداقل چهار ماه دریافت خواهند کرد. این بار یک دوز تزریق گویچه‌های سرخ مشتق شده از سلول‌های بنیادی خود شخص و تزریق دیگر گویچه‌های سرخ حاصل از شخص دیگر خواهد بود.
پس از تزریق به بدن داوطلبان سالم، سلول‌های ساخته شده – که با رنگ ردیاب برچسب‌گذاری شده‌اند – در حین حرکت در سیستم گردش خون بدن ردیابی می‌شوند تا زمانی که فرسوده شوند و توسط طحال بلعیده شوند و بازیافت شوند.
همه این کارها و مرارت‌ها برای این است که گویچه‌های سرخ ساخته شده در بدن عمر بیشتری داشته باشند و نیاز به تزریق در برخی بیماران کاهش یابد.
سدریک قوارت، که یک هماتولوژیست در دانشگاه کمبریج و رئیس دانشگاه کمبریج است، می‌گوید : «اگر آزمایش ما، اولین آزمایش در جهان، موفقیت‌آمیز باشد، به این معنی است که بیمارانی که در حال حاضر نیاز به تزریق طولانی‌مدت منظم خون دارند، در آینده به تزریق خون کمتری نیاز خواهند داشت.»
همچنین سلول‌های آزمایشگاهی می‌توانند به جلوگیری از عوارض مرتبط با تزریق‌های مکرر نیز کمک کنند.
به عنوان مثال، بیماران مبتلا به اختلالات خونی مانند بیماری سلول داسی اغلب نیاز به تزریق خون منظم دارند، با اهداکننده‌های سلول‌های بنیادی سازگار می‌توان زحمت آنها برای تزریق مکرر را کم کرد.
در همین حال، تزریق های متعدد می تواند باعث تجمع آهن در بدن شود، عارضه ای که به عنوان اضافه بار آهن شناخته می شود. نیاز به تزریق خون کمتر، یعنی کمتر شدن این عارضه.
تزریق خون کمتر همچنین می‌تواند خطر بروز واکنش‌های ایمنی تهدیدکننده حیات شود. چون خون تزریقی مجموعه‌ای گسترده از آنتی‌ژن‌ها را دارد و با تزریق مکرر واکنش‌ها بیشتر می‌شوند. تزریق کمتر این واکنش‌ها را هم کمتر می‌کند.
یکی از سؤالات باقی مانده این است که آیا می‌توان این فرآیند را برای تولید حجم بیشتری از خون مورد نیاز استفاده کرد، طوری که کلا نیاز به اهدای خون کمتری باشد؟!
در حال حاضر، دانشمندان فقط یک تا دو قاشق چای‌خوری را به داوطلبان خود تزریق کرده‌اند و معمولاً برای تزریق خون، صدها برابر این مقدار نیاز است.
همچنین برای درک اینکه سلول‌های بنیادی مشتق شده از خون در چه مرحله‌ای از ساخت گلبول‌های قرمز خسته می‌شوند، به تحقیقات بیشتری نیاز است و باید با کمک‌های اهدایی بیشتری دوباره پر شوند.
پس بدیهی است که کارهای بیشتری باید انجام شود که سال‌ها طول می‌کشد.
بنابراین فعلا خون آزمایشگاهی جایگزین اهداکنندگان خون نخواهند شد، اما اگر سلول های رشد یافته در آزمایشگاه ایمن و طولانی مدت ثابت شوند، می‌توانند مراقبت پزشکی از افرادی را که نیازهای پیچیده انتقال خون دارند، ارتقا دهند.
همچنین ساخت خون برای کسانی که دارای گروه‌های خونی بسیار نادر هستند نیز ممکن است امکان پذیر باشد.
دیدگاهتان را بنویسید