پرورش و تکثیر حیوانات در اسارت ازنظر تئوری میتواند به احیای جمعیت درحال کاهش حیوانات وحشی کمک کند. این کار همچنین به احیای جمعیت باغوحشها کمک میکند. بدون تکثیر پانداها یا گرفتن آنها از طبیعت، باغوحشها درنهایت بزرگترین جاذبههای خود را از دست خواهند داد. ویلیام مک شی، دانشمند موسسه زیستشناسی حفاظت اسمیتسونین گفت: «این مشکلی نه تنها برای باغوحشها بلکه برای محافظت است. اگر میخواهید پانداهای غولپیکر را به مردم بفروشید، باید پاندای غولپیکری را به آنها نشان دهید. پانداها بزرگترین نمایشگردان هستند. پاندا اینجا مینشیند و کل روز برای شما شعبدهبازی میکند.»
بااینحال تکثیر پانداها دشوار است. پانداهای ماده فقط یک بار در سال به مدت یک تا سه روز تخمگگذاری میکنند. در طبیعت، نرها در بهار جمع میشوند و جریان مادههایی که ازنظر تولیدمثلی فعال هستند، فعالیت جفتگیری را شدید نگه میداد. اما در اسارت، دامپزشکان باید یک جفت پاندا را در زمان مناسب در کنار هم قرار دهند. حتی در این صورت ممکن است خرسها بهجای اینکه با هم جفتگیری کنند، همدیگر را کتک بزنند. دیوید کرسی، دانشیار فیزیولوژی در دانشگاه وسترن که به توسعه برنامه پرورش در اسارت باغ وحش ملی کمک کرد، گفت: «هیچ بخشی از آن آسان نبود.»
در چندین مورد باغوحشها سعی کردهاند با استفاده از ویدئوی جفتگیری پانداها، آنها را ترغیب به این کار کنند. در یکی از معروفترین مراکز تکثیر در چین دانشمندان ویدئوی جفتگیری پانداها را به خرس ماده ۵ سالهای به نام لین نشان دادند که جفت خود یونگ یونگ را بهطور مداوم رد میکرد. سخنگوی مرکز چنگدو به ایندیپندنت گفت: «فیلم را برای آنها پخش کردیم و او علاقه زیادی به آن پیدا کرد. سپس، آنها با موفقیت جفتگیری کردند.»
نگهبانان باغ وحش همچنین برای کمک به جفتگیری سعی کردهاند به پانداها ویاگرا بدهند. در سال ۲۰۱۱، نگهبانان باغ وحش در باغوحش ملی، «تیان تیان» پاندای نر محبوبی را در نوعی برنامه آموزش جنسی که برای تقویت پاهای او طراحی شده بود، شرکت دادند. برندی اسمیت، متصدی ارشد باغ وحش، به واشنگتنپست گفت: «درحال تقویت استقامت او هستیم. فکر میکنم تیان در شرایط کاملا خوبی قرار دارد، اما ما او را به قهرمان المپیک تبدیل میکنیم.»
سالهای اولیه پرورش پاندا پر از فاجعه بود. در یک مورد گزارش شد که یک پاندای نر در ژاپن در جریان رویه معمول انزال الکتریکی تلف شد. در این روش، دامپزشک شوک کوچکی را به پروستات حیوان وارد میکند تا آن را وارد به تولید منی کند.
نگهبانان باغوحش همچنین تا قبل از زایمان بهسختی متوجه میشدند که خرسی باردار است. تولههایی که نزدیک به دنیا آمدنشان است، بسیار کوچک هستند و فقط ۸۵ تا ۱۴۰ گرم وزن دارند. نگهبانان باغوحش در جریان سونوگرافی گاهی مدفوع را با جنین اشتباه میگرفتند.
بااینحال، علم اندکاندک پیشرفت کرد. دامپزشکان موفق شدند زمان تخمکگذاری و فحل بودن مادهها را بهطور دقیق تشخیص دهند. آنها همچنین یاد گرفتند که کدام نرها ازنظر ژنتیکی بهترین جفت هستند. کرسی گفت: «نرخ موفقیت برنامههای تولیدمثلی به شدت افزایش پیدا کرد.»
دانشمندان همچنین یاد گرفتند که چگونه توله پانداهای بیشتری را زنده نگه دارند. بهگفتهی کیونگیو هوانگ، زیستشناس حیاتوحش در موسسه اسمیتسونین در دهه ۹۰، نرخ بقای تولههای در اسارت در چین حدود ۱۰ درصد بود. امروزه این نرخ تقریبا ۹۰ درصد است و درحالحاضر حدود ۶۰۰ پاندا در اسارت وجود دارند.
مارک برودی، رئیس سازمان غیردولتی Panda Mountain که بیش از دو دهه روی حفاظت از پانداها کار کرده است، میگوید: «علم دامپزشکی کار برجستهای انجام داده است.»
پانداها گونهای درمعرض تهدید هستند که هنوز یک قدم با طبقهبندی به عنوان گونه درمعرض خطر انقراض فاصله دارند. اما درکنار تلاشهای فزاینده چین برای محافظت از منطقه وسیعی از زمینهای جنگلی، پرورش و تکثیر در اسارت درحالحاضر موفق شده است که از انقراض آنها جلوگیری کند.
پانداها یکی از چندین موجود نمادینی هستند که برای دههها حجم زیادی از حمایتهای حفاظتی و توجه عمومی را به خود جلب کردهاند. ببرها، گوریلهای کوهستان، گرگها و فیلها از نمونههای دیگر هستند. جیسون گیلکریست، بومشناس دانشگاه ناپیر ادینبورگ گفت: «در اواخر قرن بیستم، صرف منابع برای چند حیوان محبوب رویکرد غالب برای حفاظت بود.»
ایده این بود که از آن گونههای جلب توجهکننده برای جذب منابع مالی استفاده شود که میتواند صرف حیوانات دیگر نیز بشود. بهعبارتدیگر پانداها میتوانند ابزاری برای حفاظت باشند و نه فقط دیپلماسی. علاوهبراین، حفاظت از زیستگاه برای یک نوع حیوان میتواند از بسیاری از حیوانات دیگر نیز محافظت کند. این رویکرد که حفاظت تکه گونهای شناخته میشود، تا حدوی به خصوص به حیوانات مشهور طبیعت کمک کرده است. برای مثال، از سال ۲۰۰۸ هند جمعیت ببرهای وحشی خود را دو برابر کرده است.
تعداد گوریلهای کوهستان در آفریقای مرکزی و همچنین جمعیت گرگهای خاکستری و عقابهای سرسفید در ایالات متحده افزایش یافته است. پژوهشهای اخیر همچنین نشان میدهد که تلاشهای حفاظتی گذشته حداقل بهطور موقت به پیشگیری از انقراض تعدادی از گونههای پرندگان و پستانداران کمک کرده است.
بااینحال، برخی از دانشمندان میگویند، اگر هدف نهایی حفاظت از تنوع زیستی و مزیتهای بیشماری است که فراهم میکند، بهسختی میتوان این مدل متمرکز بر گونه را موفقیت درنظر گرفت. در این تلاش، جهان شکست خورده است.
دیدگاهتان را بنویسید