چکیده : تشخیص مشکلات مربوط به پانکراس و لوزالمعده با آزمایش amylase
پانکراس یا لوزالمعده یکی از بخشهای بدن است که در صورت اختلال، میتواند زمینهساز بیماریهای مختلف شود. آزمایش آمیلاز به راحتی میتواند مشکلات مربوط به پانکراس یا لوزوالمعده را تشخیص دهد. به طور کلی اگر سطح این آنزیم در خون بالا رود، میتواند نشاندهنده انسداد مجرای پانکراس، سرطان پانکراس یا پانکراتیت حاد باشد. اگر قصد دارید تا در ارتباط با مشکلات مربوط به پانکراس و آزمایش Amylase اطلاعات کاملی را کسب کنید، ادامه مطالب را از دست ندهید.
آزمایش Amylase چیست؟
اگر میخواهید بدانید که amylase در آزمایش خون چیست؟ باید گفت آمیلاز، آنزیم ترشح شده در بزاق دهانی و پانکراس است. وجود بیماریهای مختلف میتواند سطح آن را در خون دستخوش تغییر کند. وجود آمیلاز در نمونه خون وریدی یا از طریق ادرار مشخص میکند که میزان آن در خون، در حالت نرمال و طبیعی قرار دارد یا خیر.
آزمایش amylase از طریق خونی و ادرار انجام میشود. هرگاه سلولهای پانکراس دچار صدمه و آسیب شوند یا هرگاه سنگ یا توموری در مسیر آنزیم آمیلاز ترشح شده از پانکراس قرار گیرد، تعداد زیادی از این آنزیم وارد خون فرد میشود. از این رو غلظت آن در خون و ادرار بیشتر میشود.
در برخی موارد آمیلازهای اضافه از طریق ادرار دفع میشوند اما در برخی دیگر وجود آنها در بدن موجب تشکیل بیماریهای خطرناکی مانند سرطان پانکراس میشود. این آزمایش با اندازهگیری سطح آنزیم آمیلاز، در تشخیص بیماری نقش به سزایی دارد.
چه زمانی باید آزمایش آمیلاز انجام شود؟
هرگاه اندامهای داخلی بدن که از چشم ما دور هستند دچار اختلال و آسیب شوند، آن را به صورت علائمی در ظاهر نشان میدهند. به عنوان مثال در بیماری پانکراس، برخی از علائم مانند احساس درد در ناحیه شکم، کاهش اشتها، تب و حالت تهوع در فرد مبتلا بروز میکند. در این حالت طبق صلاحدید پزشک معالج، آزمایش آمیلاز تجویز میشود.
علاوه بر این، انجام آزمایش amylase با هدف تشخیص و درمان التهاب و سایر بیماریهای مرتبط با پانکراس درخواست داده میشود تا در صورت وجود بیماری، مراحل درمان و راههای پیشگیری از آن زیر نظر پزشک انجام شود. از آنجایی که آمیلاز در غدد بزاقی نیز ترشح میشود، از آزمایش amylase برای بررسی برآمدگی و التهابهای ایجاد شده در غدد بزاقی استفاده میشود.
تفسیر آزمایش خون Amylase
پس از پاسخ به سوال” Amylase چیست؟” میتوان گفت، هرچند تفسیر دقیق و کسب اطلاعات صحیح از انجام آزمایش آمیلاز بر عهده پزشک معالج است اما میتوان با توجه به اعداد موجود در آزمایش، تفسیر آن را انجام داد.
سطح طبیعی آمیلاز در یک فرد سالم بین ۸۵-۲۳ واحد در هر لیتر است که با علامت U/L نشان داده میشود. البته آزمایشگاههای گوناگون این مقدار را تا ۱۴۰ هم طبیعی و نرمال میدانند.
هرگاه پانکراس دچار آسیبدیدگی شود، مقدار آمیلاز خون افزایش پیدا میکند. این میزان تا ۳ برابر حالت عادی آن میتواند باشد که احتمال وجود بیماری پانکراتیت یا آسیب به پانکراس را تأیید میکند. افزایش سطح این آنزیم در فرد مبتلا به پانکراس حاد تنها در فاصله زمانی ۱۲ تا ۷۲ ساعت میتواند اتفاق بیفتد. در این حالت، احساس درد شدید در ناحیه شکم از مهمترین علائم آن است. چنانچه بیماری برطرف شود، آمیلاز خون نیز به حالت نرمال خود برمیگردد.
نکات مهم پیش از آزمایش آمیلاز
برای آنکه پزشک معالج بتواند تفسیر آزمایش خون Amylase را به درستی انجام دهد، باید قبل از گرفتن نمونه خون، بیمار نکاتی را مدنظر قرار دهد:
- از مصرف سیگار و الکل به مدت ۲۴ ساعت قبل از آزمایش پرهیز کند.
- برای اندازهگیری سطح آمیلاز خون باید ۲ ساعت قبل از آزمایش هیچ چیزی نخورده و نیاشامیده باشد. تنها در این فاصله میتواند آب میل کند.
- چنانچه نمونه آزمایش آمیلاز از طریق ادرار است و این آزمایش به صورت ۲۴ ساعته صورت میگیرد، به منظور جلوگیری از ایجاد کمآبی در بدن، باید به اندازه کافی مایعات مصرف شود.
- اگر داروی خاصی را برای درمان استفاده میکنند، حتماً آن را با پزشک معالج خود در میان بگذارند.
بیماریهایی که با آزمایش آمیلاز مشخص میشوند!
اختلالات و بیماریهای مختلفی هستند که میتوانند در مقدار آمیلاز موجود در خون تأثیر گذاشته و سطح آن را از حالت نرمال خارج کنند. پانکراس و بزاق دهان از اندامهای اصلی در بدن هستند که آنزیم آمیلاز را ترشح میکنند. مقدار ۴۰ درصد این آنزیم توسط پانکراس تولید میشود.
در این صورت، با انجام آزمایش آمیلاز میتوانید از وضعیت پانکراس مطلع شوید. با تفسیر آزمایش خون Amylase، پزشکان میتوانند بیماریهای متعددی را شناسایی کنند که برخی از آنها شامل موارد زیر است:
۱. پانکراتیت
بررسی آنزیم Amylase به منظور تشخیص یا کنترل بیماریهایی مانند پانکراتیت حاد به کار برده میشود. پانکراتیت بیماری است که در دو نوع حاد و مزمن در بدن فرد تشکیل میشود. در نوع حاد آن، فرد مدت زمان کوتاهی است که به بیماری مبتلا شده است اما در نوع مزمن میتوان گفت التهاب در مدت زمان طولانیتری تشکیل شده و در واقع پانکراتیت عود کرده است.
پانکراتیت نوعی بیماری شکمی است که با درد شدید و متورم شدن ناحیه شکم در فرد بروز پیدا میکند. چنانچه میزان آمیلاز خون به صورت غیرطبیعی بالا یا پایین باشد، شخص به پانکراتیت مبتلا شده است.
۲. سرطان پانکراس
سرطان پانکراس نوعی بیماری است که معمولاً در افراد سیگاری مبتلا به پانکراتیت مزمن خود را نشان میدهد. این در حالی است که انجمن سرطان آمریکا اظهار داشته است: بیشتر افرادی که دچار بیماری پانکراتیت مزمن هستند، به طور قطع نمیتوانند سرطان پانکراس را تجربه کنند.
از این رو انجام آزمایش آمیلاز و لیپاز در کنار هم میتواند وجود سرطان پانکراس را تشخیص داده و در کنترل آن به پزشک و بیمار کمک بزرگی کند.
۳. سرطان تخمدان
در برخی از مطالعات محققان و پزشکان آمده است که ارتباطی بین آمیلاز تولید شده توسط بزاق و احتمال ابتلا به سرطان تخمدان وجود دارد.
۴. سرطان ریه
یکی دیگر از بیماریهایی که نشان میدهد با ایجاد تغییر در سطح اندازهگیری شده آمیلاز خون میتواند در فرد بروز کند، سرطان ریه است.
۵. سایر بیماریها
هرگاه آمیلاز خون در اثر ابتلا به یک بیماری به صورت کاهشی یا افزایشی از مقدار نرمال یا طبیعی خود خارج شود، تنها با انجام آزمایش Amylase و توجه به نشانههای بیمار، پزشک میتواند نوع بیماری را تشخیص دهد. همچنین، سایر بیماریهایی که با تفسیر آزمایش خون Amylase میتوان آنها را تشخیص داد، شامل موارد زیر است.
- مشکلات مربوط به کیسه صفرا
- تولید کیست یا زخم پانکراس
- ایجاد مشکلات در دستگاه گوارش
- مشکلات کلیه اصلی یا پیوند زده شده
- آپاندیس
- بیماریهای مربوط به غدد بزاقی مانند اوریون
- مشکلات تغذیهای و کاهش اشتها
- بارداری
تشخیص مشکلات پانکراس در منزل با هومکا!
اگر شما هم با علائم و نشانههایی مانند درد شدید در ناحیه شکم، تب، تهوع و استفراغ و… مواجه شدید، باید در اسرع وقت برای انجام آزمایش Amylase اقدام کنید. بهتر است بدانید که شما به راحتی میتوانید انواع خدمات آزمایشگاهی را با مجموعه هومکا و در منزل انجام دهید.
با شمارهگیری ۰۲۱۶۷۳۷۱ یا مراجعه به وبسایت هومکا به نشانی www.homeca.ir، میتوانید ضمن برقراری ارتباط با کارشناسان هومکا، درخواست خود برای انجام آزمایش در منزل یا محل کار خود را ثبت کرده و از خدمات هومکا بهرهمند شوید. بهتر است بدانید که مجموعه هومکا با آزمایشگاههای استان تهران، و شهرهای کرج، رشت، اهواز، اصفهان، شیراز، مشهد، قزوین و تبریز همکاری داشته و تمام خدمات آزمایش در منزل را تحت پوشش بیمه پایه و تکمیلی به شما ارائه میدهد.
دیدگاهتان را بنویسید