فیلم‌های ممنوعه آثاری بحث‌برانگیزند که به دلیل شکستن خطوط قرمز و ایده‌های جنجالی‌‌شان عموما منزوی یا ممنوع می‌شوند. برخی از این فیلم‌ها باعث وحشت عمومی و بحران‌های ناشایستِ اخلاقی می‌شوند؛ زیرا فیلم‌ساز از ترس‌های اجتماعیِ موجود سوءاستفاده کرده است. به این ترتیب چنین آثاری برای بسیاری از شهروندان در فهرست فیلم‌هایی که هرگز نباید دید قرار می‌گیرند. اما بعضی از کارگردانان در دام این جنجال‌ها نمی‌افتند و فقط الزامات و دستورالعمل‌های سانسور آن کشور را رعایت نمی‌کنند. در عین حال این فیلم‌ها همیشه به‌صورت مستقیم از جانب حکومت‌ها آسیب نمی‌بینند. برخی از آثار سینمایی باعث خشم گروه‌های خاص و توده‌ای از مردم می‌شوند؛ در این مورد، لابی‌گری عموم مردم برای توقیف یک فیلم، در اغلب اوقات می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد. لابی‌گری عمومی واکنش بزرگی به ظهور برخی از فیلم‌های سودجو (Exploitation films) و بحث‌برانگیز در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ بود.
این فیلم‌های ممنوعه خارج از ماشین فیلم‌سازی هالیوود تولید و توزیع شدند و مقادیر زیادی از برهنگی، روابط جنسی آشکار، خشونت لجام‌گسیخته و مصرف مواد مخدر را به‌نمایش گذاشتند. آن‌ها به‌راحتی در دسترس عموم قرار گرفتند و به‌دلیل اینکه از طریق کانال‌های هالیوود توزیع نمی‌شدند، عاری از هرگونه سانسور بودند. این آثار -به‌ویژه در بریتانیای دهه‌ی ۸۰ میلادی- با ترس از دسترسی کودکان به فیلم‌ها به‌دلیل افزایش محبوبیت ویدیوهای خانگی، وحشت زیادی در میان مردم ایجاد کردند. این امر منجر به تصویب قوانینی شد تا اطمینان حاصل شود که همه‌ی فیلم‌ها از نوعی طبقه‌بندی خاص پیروی می‌کنند. در واقع یعنی تمام فیلم‌ها باید برای سن مخاطبین مناسب باشند و هر اثری که استانداردهای خاصی را رعایت نمی‌کند، طبقه‌بندی نشده و به‌عنوان یک فیلم ممنوعه شناخته می‌شود. برخی از فیلم‌ها نتوانستند این استانداردها را رعایت کنند و با رویکر افراط‌گرایانه‌شان، باعث شکل‌گیری فهرست معروف Video Nasty شدند. این فهرست شامل ۷۴ فیلم بود که به‌دلیل ماهیت بسیار خشونت‌آمیزشان، طبق قانون ضبط ویدیویی ۱۹۸۴ از طبقه‌بندی محروم ماندند و توقیف شدند.
در جهان امروز، مقوله‌ی سانسور فیلم در کشورهای گوناگون متفاوت است؛ اما در اکثر موارد، به چیزهایی که دولت و کلیسای اصلی کشور برای مردم مناسب می‌دانند بستگی دارد. در واقع فیلم‌هایی که هرگز نباید دید بیشتر یک مقوله فرهنگی و بومی است تا یک قاعده جهانی و همیشگی؛ چه در مورد فیلم‌های سینمایی ممنوعه در داخل این کشورها و چه درباره یک فیلم ممنوعه خارجی همین قاعده برقرار است. حتی گاهی اوقات ممکن است دانلود فیلم‌های ممنوعه هم از طریق چنین قواعدی محدود شوند.
توقیف فیلم‌های ممنوعه می‌تواند جنجال‌های بسیاری را – خصوصا در شبکه‌های اجتماعی – به‌دنبال داشته باشد؛ زیرا قدرت‌ها تصمیم گرفته‌اند که این فیلم برای بزرگسالان و عموم مردم نامناسب است. دقیقا در این لحظه سوالی پیش می‌آید که آیا حق مردم برای انتخاب آزادانه و تماشای آثار هنری دلخواه‌شان ارجحیت دارد یا محافظت از اکثریت افراد جامعه در برابر تابوها و فیلم‌های بحث‌برانگیز؟ پاسخ دادن به این پرسش مهم، بسیار دشوار به‌نظر می‌رسد. در این فهرست به‌سراغ ۱۵ مورد از فیلم‌های ممنوعه برتر تاریخ سینما می‌رویم و دلایل توقیف شدن‌شان را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.
۱۵. مرده شریر (The Evil Dead)
- کارگردان: سم ریمی
- بازیگران: بروس کمپبل، الن سندوایس، بتسی بیکر، ماگدا کونوپکا و…
- محصول: ۱۹۸۱
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷/۵ از ۱۰
این فیلم یکی از نخستین آثاری بود در فهرست Video Nasty قرار گرفت و در بریتانیا توقیف شد. محتوای بسیار خشن «مرده شریر» در آن زمان به‌حدی بود که در آلمان، فنلاند، ایرلند و ایسلند در جایگاه فیلم‌های ممنوعه و فیلم‌هایی که هرگز نباید دید قرار گرفت.
سم ریمی علی‌رغم بودجه‌ی محدود فیلم که رقمی به‌مراتب کم‌تر از نیم میلیون دلار بود، «مرده شریر» را تا حد امکان ترسناک و بی‌پرده ساخت. انتشار اولیه‌ی آن نه‌تنها به‌دلیل خون و جراحات بیش از حد، بلکه به‌دلیل صحنه‌های جنسی نامتعارفش -صحنه‌ی مشهور جنگل- با واکنش‌های شدید و تندی مواجه شد.
در این صحنه، شخصیت شریل (الن سندوایس) توسط یک درخت مورد حمله‌ای عجیب و حتی گروتسک قرار می‌گیرد. سال‌ها بعد، سم ریمی بابت به‌تصویر کشیدن این صحنه‌ی خشونت‌آمیز اظهار پشیمانی کرد و آن را بیهوده، بی‌دلیل و کمی بیش از حد وحشیانه توصیف کرد. لارس فون تریه نیز در فیلم «ضدمسیح» صحنه‌ای نسبتا مشابه را به‌وجود آورد که با توجه به حضور کاراکترهای اصلی در محیط جنگلی و حالت نمادین شاخ‌و‌برگ درختان، می‌توان برای لحظاتی به‌یاد فیلم «مرده شریر» افتاد.
علی‌رغم مشکلات سانسور و واکنش‌های منفی پیرامون فیلم، در نهایت به روند سودآوری «مرده شریر» آسیبی وارد نشد و از آن زمان در جایگاه یک فیلم کالت قرار گرفت. علاوه‌بر دو دنباله در سال‌های ۱۹۸۷ و ۱۹۹۲، یک نسخه‌ی بازسازی‌شده از «مرده شریر» در سال ۲۰۱۳ ساخته شد و سریالی به‌نام «اَش علیه مرده شریر» در سال ۲۰۱۵ به‌نمایش درآمد
۱۴. آخرین خانه در سمت چپ (The Last House on the Left)
- کارگردان: وس کریون
- بازیگران: ساندرا کسل، لوسی گرنتهم، دیوید هس، فرد جی. لینکلن و…
- محصول: ۱۹۷۲
- امتیاز راتن تومیتوز: ۶۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶ از ۱۰
این فیلم در اکثر کشورها به‌شدت زیر تیغ سانسور قرار گرفت و در بریتانیا وارد لیست فیلم‌های ممنوعه شد. «آخرین خانه در سمت چپ» در استرالیا ممنوع نبود اما هیچ شرکتی آن را برای توزیع انتخاب نمی‌کرد؛ زیرا مسائل سانسور فراوان و آشکاری پیرامون این فیلم وجود داشت.
این فیلم بحث‌برانگیز داستان دو دختر نوجوانی را روایت می‌کند که توسط گروهی از محکومین روان‌پریش ربوده می‌شوند و مورد شکنجه و تجاوز قرار می‌گیرند. حتی اگر با استانداردهای امروزی به قضیه نگاه کنیم، «آخرین خانه در سمت چپ» همچنان یک فیلم به‌شدت تکان‌دهنده و جنجالی به‌حساب می‌آید. این فیلم به‌عنوان نخستین اثر کارگردانی‌شده توسط وس کریون، لحن بسیار تیره‌تری نسبت به سایر آثارش دارد و صحنه‌های قتل و تجاوز را به‌شکل وحشیانه‌ای به‌تصویر کشیده است.
«آخرین خانه در سمت چپ» تا سال ۲۰۰۸ در بریتانیا توقیف بود؛ موضوعی که نشان می‌دهد یک فیلم ممنوعه که نزدیک به نیم قرن از ساخته شده شدنش گذشته است، تا چه اندازه می‌تواند تکان‌دهنده و تابوشکن باشد.
۱۳. بدمزه (Bad Taste)
- کارگردان: پیتر جکسون
- بازیگران: تری پوتر، پیت اوهرن، پیتر جکسون، کریگ اسمیت و…
- محصول: ۱۹۸۷
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶/۵ از ۱۰
«بدمزه» پیتر جکسون به‌دلیل خشونت بی‌رویه و افراطی‌اش، در کشور استرالیا توقیف شد و از قوانین طبقه‌بندی محروم ماند. البته ممنوع شدن این فیلم در استرالیا کمی تعجب‌آور به‌نظر می‌رسد؛ زیرا با توجه به عناصر کمدی‌اش، در اکثر کشورهای دنیا بدون هیچ‌گونه مشکلی طبقه‌بندی شد و به‌نمایش درآمد.
داستان این کمدی سیاه علمی-تخیلی در نیوزلند جریان دارد و درباره‌ی ناپدید شدن ساکنین یک شهر کوچک است که جای خود را به گروهی از بیگانگان می‌دهند؛ بیگانگانی که برای فست فود‌های زنجیره‌ایِ بین‌کهکشانی‌شان، به‌دنبال گوشت انسان‌ها می‌گردند!
توقیف این فیلم بیشتر از محتوای اصلی آن به جنجال کشیده شد و حتی باعث برکناری و اخراج هئیت بازبینی فیلم کوئینزلند در سال ۱۹۹۰ گردید. هنگامی که «بدمزه» به‌صورت ویدیویی در استرالیا به‌انتشار درآمد، روی جلد آن عبارت «ممنوع در کوئینزلند» درج شده بود. نسخه‌ی کامل و برش‌نخورده (Uncut) این فیلم بحث‌برانگیز سرانجام در سال ۲۰۰۴ به‌صورت دی‌وی‌دی منتشر شد.
۱۲. سوزان (The Burning)
- کارگردان: تونی مایلام
- بازیگران: برایان متیوز، لو دیوید، لری جاشوآ، لی آیرس، جیسن الکساندر و…
- محصول: ۱۹۸۱
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶/۴ از ۱۰
این فیلم ممنوعه به‌دلیل خشونت شدیدش در فهرست Video Nasty قرار گرفت و در بریتانیا توقیف شد. داستان «سوزان» درباره‌ی سرایدار سابق یک اردوگاه تفریحیِ تابستانی است که بر اثر یک شوخی اشتباه، دچار سوختگی می‌شود. حالا پس از گذشت پنج سال از آن اتفاق دلخراش، او تصمیم می‌گیرد تا انتقام چهره‌ی سوخته‌اش را با کشتن نوجوانان در کمپ بگیرد.
این فیلم خشونت‌آمیز برای نمایش در ایالات متحده با سانسورهای فراوانی مواجه شد اما برای پخش ویدیویی در بریتانیا، بیش از حد ناپسند بود و در میان فیلم‌هایی که هرگز نباید دید طبقه‌بندی شد. سرانجام «سوزان» به‌شکلی کاملا تصادفی و با برش‌ها و سانسور اندک در بریتانیا (در قالب نوارهای ویدیویی) منتشر شد؛ هرچند این اتفاق پیگرد قانونی را برای فیلم به‌همراه داشت. اکثر این نسخه‌ها به‌سرعت ناپدید شدند اما این فیلم پس از گذشت سال‌ها و عبور از جنجال‌های گوناگون، بالاخره در سال ۲۰۰۲ به‌طور کامل به‌انتشار درآمد.
در حالی که «سوزان» مانند سایر فیلم‌های اسلشر آن زمان موفقیت چندانی در باکس آفیس کسب نکرد، اما به‌دلیل محتوای جنجال‌برانگیز و مدت زمان طولانیِ توقیف بودنش، ناگهان به یک فیلم کالت تبدیل شد و در حال حاضر بین منتقدان از محبوبیت فراوانی برخوردار است.
۱۱. نکرومانتیک (Nekromantik)
- کارگردان: یورگ بوتگرایت
- بازیگران: بئاتریس مانووسکی، هارالد لانت، هنری بوئک و…
- محصول: ۱۹۸۷
- امتیاز راتن تومیتوز: ۵۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵ از ۱۰
احتمال اینکه فیلمی درباره‌ی نکروفیلیا در فهرست فیلم‌های ممنوعه جهان قرار گیرد، به‌شدت بالا است. فیلم «نکرومانتیک» داستان رابرت را دنبال می‌کند؛ کارگر «آژانس پاکسازیِ جو» که وظیفه دارد اجسادِ ناشی از تصادفات وحشتناک را از سطح شهر جمع‌آوری کند. شغل رابرت باعث می‌شود تا بتواند نیازهای انحرافی و کج‌روی‌های جنسیِ نامتعارف خود را برطرف سازد.
این فیلم حاوی صحنه‌های آشکار نکروفیلیا، خشونت بسیار شدید و حیوان‌آزاری است که باعث ممنوعیت مطلق آن در ایسلند، فنلاند، نروژ، مالزی، سنگاپور، و استان‌های نُوا اسکوشیا و انتاریو در کانادا شد.
در سال ۱۹۹۲، هیئت رده‌بندی استرالیا این فیلم را به‌دلیل محتوای نکروفیلیایی‌اش در استرالیا توقیف کرد. در سال ۱۹۹۹، دفتر طبقه‌بندی فیلم و ادبیات نیوزلند، فیلم را به‌خاطر محتوای شورشی و اعتراض‌آمیزش کاملا ممنوع کرد. نهایتا در سال ۲۰۱۴، هیئت رده‌بندی فیلم بریتانیا با گواهینامه‌های مختلف، این اثر را به‌تصویب رساند. «نکرومانتیک» بدون شک یکی از جنجالی‌ترین آثار تاریخ سینماست؛ یک فیلم ممنوعه که تماشایش، آمادگی روحی-روانی بسیار بالایی می‌طلبد.
۱۰. به گورت تف می‌کنم (I Spit on Your Grave)
- کارگردان: مئیر زارکی
- بازیگران: کامیل کیتون، اران تابر، ریچارد پیس، آنتونی نیکلاس و…
- محصول: ۱۹۷۸
- امتیاز راتن تومیتوز: ۵۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵/۷ از ۱۰
این فیلم نیز مانند «آخرین خانه در سمت چپ» به‌کارگردانی وس کریون، به مسئله‌ی تعرض می‌پردازد و در مورد یک نویسنده‌ی زن است که توسط گروهی از مردان مورد تجاوزی وحشیانه قرار می‌گیرد. او از این واقعه‌ی دلخراش جان سالم به‌در می‌برد و تنها راه انتقام گرفتن خود را در کشتن متجاوزین می‌بیند.
«به گورت تف می‌کنم» که با نام «روز زن» هم شناخته می‌شود، به‌دلیل صحنه‌های خشونت‌آمیز و نامتعارف بسیار طولانی‌اش، در ۱۱ کشور ممنوع شد. این فیلم که در ایرلند، نروژ، آلمان و ایسلند به‌دلیل «تجلیل از خشونت علیه زنان» در فهرست آثار توقیف‌شده قرار داشت، برگرفته‌شده از ملاقات واقعی کارگردان (مئیر زارکی) با زنی بود که به‌تازگی مورد تجاوز جنسی قرار گرفته بود. زارکی زن قربانی را به ایستگاه پلیس برد اما از نحوه‌ی برخورد مقامات با این وضعیت و نوع رفتار آن‌ها با آن زن به‌شدت عصبانی بود و با توجه به شکستگی فک قربانی، او را به بیمارستان رساند. مئیر زارکی سناریوی این فیلم را به‌عنوان ادای دین به آن زن نوشت.
به‌دلیل ماهیت هولناک و خشن فیلم، «به گورت تف می‌کنم» تا سال ۲۰۰۱ در بریتانیا ممنوع بود، تا زمانی که نسخه‌ی به‌شدت ویرایش‌شده‌ی آن موفق به دریافت گواهی ۱۸ (قانون و گواهی رده‌بندی سنی برای فیلم‌هایی که تنها برای افراد بالای ۱۸ سال مناسب هستند) شد. این فیلم کماکان در کشور ایرلند ممنوع است.
۹. کشتار با اره‌برقی در تگزاس (The Texas Chain Saw Massacre)
- کارگردان: توبی هوپر
- بازیگران: مارلین برنز، ادوین نیل، جیم سایداو، گونار هانسن و…
- محصول: ۱۹۷۴
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷/۵ از ۱۰
«کشتار با اره‌برقی در تگزاس» که هم‌اکنون به‌عنوان یکی از بهترین فیلم‌های ترسناک تمام دوران‌ها شناخته می‌شود، ابتدا در آلمان، ایسلند، نروژ، سوئد، سنگاپور، برزیل، شیلی، بریتانیا و استرالیا ممنوع شد. این فیلم ممنوعه به‌هیچ‌عنوان از برخی ویژگی‌های نامتعارف آثار این فهرست برخوردار نیست؛ به‌طوری که توبی هوپر انتظار داشت اثرش در زمان اکران، رتبه‌ی PG را دریافت کند اما این فیلم حتی پس از ویرایش و سانسورهای محتلف، رتبه‌ی R را کسب نمود. در واقع جالب است که فیلمی چنین مشهور و دیده‌شده در تاریخ سینما روزگاری در فهرست فیلم‌هایی که هرگز نباید دید قرار گرفته بود.
علی‌رغم فقدان صحنه‌های افراطی و خونین رایج در آثار اسلشر، این فیلم به‌دلیل لحن سادیستی و مبارزات و تلاش‌های مداوم شخصیت اصلی‌اش -به‌خصوص در پایان فیلم- از این طبقه‌بندی برخوردار شد. همچنین این اتفاق به «کشتار با اره‌برقی در تگزاس» کمکی نکرد تا به‌عنوان یک داستان واقعی به بازار عرضه شود، بلکه تنها در جایگاه فیلمی که تا حدودی با الهام از قتل‌های اد گین (قاتل زنجیره‌ای معروف) ساخته شده بود قرار گرفت.
این فیلم تا سال ۱۹۹۹ در بریتانیا در فهرست فیلم‌های ممنوعه بود؛ درست تا زمانی که نسخه‌ی کامل و برش‌نخورده‌اش در قالب دی‌وی‌دی منتشر شد و به‌دلیل عدم خشونت جنسی و موارد دیگر، مورد تحسین قرار گرفت. «کشتار با اره‌برقی در تگزاس» یکی از مهم‌ترین فیلم‌های ترسناک و اسلشر تاریخ سینما به‌شمار می‌رود که الهام‌بخش فیلم‌سازان بسیاری بود و کماکان تاثیرگذار و درگیرکننده است؛ بنابراین اگر تابه‌حال موفق به تماشای این فیلم نشده‌اید، همین حالا دست به کار شوید.
۸. آخرین وسوسه‌ی مسیح (The Last Temptation of Christ)
- کارگردان: مارتین اسکورسیزی
- بازیگران: ویلم دفو، هاروی کایتل، باربارا هرشی، استیو شیل و…
- محصول: ۱۹۸۸
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷/۵ از ۱۰
این فیلم بحث‌برانگیز در یونان، ترکیه، مکزیک، شیلی، فیلیپین، سنگاپور و آرژانتین توقیف شده است و یکی از فیلم‌های ممنوعه تاریخ سینمای جهان به حساب می‌آید. فیلم اسکورسیزی، عیسی مسیح را به‌عنوان مردی با تمایلات جنسی و شک و تردید در مورد قدوسیت خود به‌تصویر کشید که باعث شد فرقه‌های مذهبی و گروه‌های مسیحی آن را کفرآمیز تلقی کنند. این فیلم بر اساس رمانی به‌همین نام از نویسنده‌ی مشهور یونانی، نیکوس کازانتزاکیس ساخته شده است و از مباحث بسیار جنجال‌برانگیزی همچون رابطه‌ی مسیح با مریم مجدلیه بهره می‌برد.
فیلم تکان‌دهنده‌ی اسکورسیزی به سینماها هم رحم نکرد و تا حدی پیش رفت که یکی از سالن‌های سینما در فرانسه هنگام نمایش آن به آتش کشیده شد. «آخرین وسوسه‌ی مسیح» تا اندازه‌ای جنجال به‌پا کرد که وقتی به‌صورت ویدیویی در ایالات متحده منتشر گردید، بسیاری از توزیع‌کننده‌های زنجیره‌ای و بزرگ از جمله شرکت بلاک‌باستر از عرضه و انتشار فیلم خودداری کردند.
در دورانی که آثار علمی-تخیلی، اکشن‌های پرهزینه و اسلشرهای سرگرم‌کننده در صنعت سینما یکه‌تازی می‌کردند، فیلم تابوشکن و جسورانه‌ی مارتین اسکورسیزی از راه رسید و تمام ساختارهای موجود را از بین برد. اثری که شاید کماکان به‌عنوان یکی از ممنوعه‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما شناخته شود، اما قطعا یکی از مهم‌ترین‌شان نیز هست.
۷. قاتلین بالفطره (Natural Born Killers)
- کارگردان: الیور استون
- بازیگران: وودی هارلسون، جولیت لوئیس، رابرت داونی جونیور، تام سایزمور و…
- محصول: ۱۹۹۴
- امتیاز راتن تومیتوز: ۴۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷/۳ از ۱۰
«قاتلین بالفطره» با فیلم‌نامه‌ای از کوئنتین تارانتینو، داستان دو عاشق را دنبال می‌کند که مرتکب قتل و کشتارهای فجیعی می‌شوند. این دو نفر و جنایات‌شان از سوی رسانه‌ها مورد تمجید قرار می‌گیرند و به موفقیتی فرقه‌ای و سازمان‌یافته دستت پیدا می‌کنند.
این فیلم پس از اکران در ایرلند به‌دلیل خشونت گرافیکی‌اش به‌طور کامل توقیف شد. بریتانیا اکران فیلم را به‌تاخیر انداخت و «قاتلین بالفطره» به‌علت گزارش‌هایی مبنی‌بر اینکه باعث قتل‌های مختلفی در آمریکا و فرانسه شده بود، مورد بررسی و پیگیری قرار گرفت.
از آنجایی که گفته می‌شود این فیلم کشتارهای خشونت‌آمیز را تجلیل و ستایش می‌کند، «قاتلین بالفطره» به‌دلیل الهام بخشیدن به فاجعه‌ی تیراندازی در دبیرستان هیث و ماجرای قتل عام دبیرستان کلمباین که هردو در آمریکا اتفاق افتادند، مقصر شناخته شد. فیلم جنجالی الیور استون سرانجام در سال ۱۹۹۵ راهی سینماهای بریتانیا شد اما انتشار نسخه‌ی ویدیویی آن پنج سال پس از جریان قتل عام مدرسه‌ی دانبلن در اسکاتلند به تعویق افتاد. ایرلند از آن زمان ممنوعیت «قاتلین بالفطره» را برداشته است.
الیور استون به‌عنوان کارگردان فیلم، معتقد است که اکثر مردم و مقامات مختلف، نکات طنز و لایه‌های کمدی سیاه و کنایه‌آمیز اثر را اشتباه متوجه شده‌اند. با تمام این تفاصیل، «قاتلین بالفطره» یکی از جنجال‌برانگیزترین فیلم‌های ممنوعه قرن بیستم به‌حساب می‌آید.
۶. زندگی برایان به روایت مانتی پایتون (Monty Python’s Life of Brian)
- کارگردان: تری جونز
- بازیگران: تری گیلیام، گراهام چپمن، اریک آیدل، تری جونز، مایکل پیلین، جان کلیز و…
- محصول: ۱۹۷۹
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸/۱ از ۱۰
این فیلم در نروژ، ایرلند و اکثر نقاط بریتانیا ممنوع شد و ۳۹ تن از شوراهای شهر آن مناطق از نمایش فیلم خودداری کردند. داستان این کمدی سیاه جنجالی به زندگی برایان کوهن می‌پردازد؛ فرد بخت‌برگشته‌ای که همزمان با عیسی مسیح به‌دنیا می‌آید، مردم او را با مسیح اشتباه می‌گیرند و در نهایت به صلیب کشیده می‌شود.
سازندگان این فیلم (اعضای گروه کمدی مانتی پایتون و بازیگران اصلی فیلم) معتقد بودند که «زندگی برایان» یک پاستیچ و پارودیِ کمدی و طنزآلود از فیلم‌هایی است که با محوریت کتاب مقدس ساخته شده‌اند و هیچ نیتی برای تمسخر مسیحیت یا عیسی ندارند. اما طنز مذهبی موجود در فیلم باعث شد تا گروه‌های مختلف مسیحی، «زندگی برایان» و سازندگان آن را به‌خاطر توهین‌های شدید و کفرآمیز به مقدسات متهم کنند. آن‌ها احساس می‌کردند که صحنه‌ی به صلیب کشیده شدن برایان، رنج و دردهای عیسی را به سخره می‌گیرد. همچنین بسیاری از مردم و گروهک‌های مذهبی با اعتراضات گسترده‌شان در محیط بیرونیِ سالن‌های نمایش‌دهنده‌ی این فیلم، به جنجال‌های «زندگی برایان» دامن زدند.
نروژ پس از یک سال، ممنوعیت فیلم را لغو کرد، ایرلند اجازه‌ی نمایش آن را در سال ۱۹۸۷ صادر نمود، اما اکثر ممنوعیت‌های بریتانیا در طول دهه‌ی اخیر برداشته شدند؛ به‌عنوان مثال، بورنموث در سال ۲۰۱۵ این ممنوعیت را برداشت و رکوردی ۳۶ ساله را ثبت کرد!
۵. یک فیلم صربستانی (A Serbian Film)
- کارگردان: سرجان اسپاسوویچ
- بازیگران: سرجان تودوروویچ، سرگی ترایفانوویچ، یِلِنا گاوریلوویچ و…
- محصول: ۲۰۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۴۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵ از ۱۰
این فیلم تاکنون دوبار در استرالیا از رده‌بندی رد شده است؛ هم در نسخه‌ی کامل و هم نسخه‌ی ویرایش‌شده. دادگاه‌های اسپانیا نمایش فیلم را در این کشور ممنوع کرده‌اند و تلاش برای انتشار نسخه‌ی برش‌نخورده‌ی آن در بریتانیا نیز نانوفق بوده است. نتفلیکس هم «یک فیلم صربستانی» را رد کرد و از نمایش آن خودداری نمود. این اثر هنجارشکن در نروژ و برزیل توقیف شده است و یکی از جنجال‌برانگیزترین و ممنوعه‌ترین فیلم‌های قرن ۲۱ و حتی تمام دوران‌ها به‌شمار می‌رود.
داستان نامتعارف و به‌شدت تابوشکنانه‌ی این فیلم، ممکن است در برخی از آثار مهم سینمایی تکرار شده باشد؛ البته به‌شکلی غیرعلنی‌تر و دراماتیزه‌شده. به‌عنوان مثال، تا حدود اندکی می‌توان برخی از مضامین موجود در «یک فیلم صربستانی» را در فیلم «اولدبوی» به‌کارگردانی پارک چان-ووک پیدا کرد. اما ساخته‌ی سرجان اسپاسوویچ، به‌شکل عجیبی دنبال می‌شود و از جنبه‌های بسیاری هولناک است. «یک فیلم صربستانی» جزو معدود فیلم‌هایی به‌شمار می‌رود که می‌توانیم بگوییم ممنوعیت گسترده و سفت‌و‌سخت آن تا حدود بسیار زیادی به‌جا بوده است.
۴. فلامینگوهای صورتی (Pink Flamingos)
- کارگردان: جان واترز
- بازیگران: دیواین، دیوید لاچری، مینک استُل، مری ویوین پیرس و…
- محصول: ۱۹۷۲
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶/۱ از ۱۰
این فیلم عجیب و مریض، صحنه‌های مشهور و مشمئزکننده‌ی فراوانی دارد که قصد ندارم به آن‌ها بپردازم! «فلامینگوهای صورتی» در سال ۱۹۷۶ در استرالیا ممنوع شد اما بعدها پس از ویرایش و سانسور، رتبه‌ی R را دریافت کرد. سپس در سال ۱۹۸۱ مجددا ممنوع شد و سه‌بار دیگر در سال ۱۹۸۳ توقیف شد و در فهرست فیلم‌های ممنوعه جهان قرار گرفت. دلایل این ممنوعیت‌های مداوم، خشونت شدید و صحنه‌های جنسی فراوان فیلم است.
این فیلم در سال ۱۹۸۴ گواهی X18 را دریافت کرد اما مدت کوتاهی پس از آن به‌علت دشوارتر شدن مؤلفه‌های این رتبه، از این طبقه‌بندی محروم ماند. «فلامینگوهای صورتی» باری دیگر در سال ۱۹۹۷ ممنوع شد. این ممنوعیت به‌خاطر نسخه‌ای بود که به مناسب ۲۵ سالگی این فیلم به‌نمایش درآمد و تعدادی صحنه‌ی جدید و اضافه‌شده را به‌همراه داشت.
«فلامینگوهای صورتی» با حدودا دو دقیقه برش، در نهایت رتبه‌ی R را دریافت کرد. در سال ۲۰۱۴، این فیلم نخستین نمایش تلویزیونی (نسخه‌ی برش‌خورده و ویرایش‌شده) در استرالیا را تجربه کرد و به‌عنوان بخشی از مجموعه‌ی «فیلم‌هایی که جهان را شوکه کردند» نمایش داده شد. ساخته‌ی جنجالی جان واترز یک اثر به‌شدت عجیب، نامتعارف و بحث‌برانگیز به‌حساب می‌آید؛ حتی با تمام برش‌ها و سانسورهایی که در تمام این سال‌ها به‌دوش کشیده است.
۳. کانیبال هولوکاست (Cannibal Holocaust)
- کارگردان: روجرو دئوداتو
- بازیگران: رابرت کرمن، کارل گابریل یورک، فرانچسکا چاردی، لوکا باربارسکی و…
- محصول: ۱۹۸۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۶۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵/۸ از ۱۰
«کانیبال هولوکاست» یکی از اولین فیلم‌هایی بود که از تکنیک «ویدئوی پیداشده» (Found footage) استفاده کرد و روجرو دئوداتو در مقام کارگردان، تمام تلاش خود را برای مخفی باقی ماندن پروسه‌ی تولید فیلم به‌کار گرفت تا مردم فکر کنند که این رویدادها واقعی هستند. او حتی توانست بازیگران را متقاعد کند تا به‌مدت یک سال پس از اکران فیلم، از چشم مجامع عمومی دور بمانند.
این فیلم راجع‌به چهار آمریکایی است که به آمریکای جنوبی سفر می‌کنند و سپس توسط قبایل آدمخوار کشته و خورده می‌شوند. از آنجایی که این فیلم فرمی مستندنما داشت و بسیار واقع‌گرایانه و باورپذیر به‌نظر می‌رسید، اکثر مردم فکر می‌کردند که «کانیبال هولوکاست» یک فیلم کاملا واقعی و غیرداستانی است. این فیلم هولناک و بحث‌برانگیز در ۵۰ کشور مختلف ممنوع شد.
شاید برایتان جالب و عجیب باشد بدانید که کارگردان فیلم به‌دلیل پاره‌ای از اتهامات دستگیر شد و باید ثابت می‌کرد که هیچ‌کس در طول تولید کشته نشده است. حتی پس از رد اتهامات، کانیبال هولوکاست همچنان در بریتانیا، استرالیا ، فنلاند و برخی کشورهای دیگر ممنوع بود؛ به‌دلیل خشونت گرافیکی و صحنه‌هایی که در آن حیوانات واقعی صدمه دیده یا کشته شده بودند.
علی‌رغم اینکه فیلم در سال ۲۰۰۱ به‌صورت رسمی اکران شد، اما ۵ دقیقه و ۴۴ ثانیه از آن حذف شده بود تا از فهرست فیلم‌های ممنوعه خارج شود. در سال ۲۰۱۱، «کانیبال هولوکاست» مجددا به‌نمایش درآمد و تمام صحنه‌های کات‌شده به‌جز ۱۵ ثانیه بازسازی شدند.
۲. جن‌گیر (The Exorcist)
- کارگردان: ویلیام فریدکین
- بازیگران: الن برستین، ماکس فون سیدو، جیسون میلر، لیندا بلر و…
- محصول: ۱۹۷۳
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
«جن‌گیر» به‌دلیل محتوای مذهبی‌اش و اینکه در آن زمان فیلمی فوق‌العاده وحشتناک به‌حساب می‌آمد، جنجال زیادی به‌پا کرد و در میان فیلم‌هایی که نباید دید قرار داده شد. این فیلم درباره‌ی دختر نوجوانی است که به‌شکل مرموز و هولناکی توسط شیطان تسخیر می‌شود. طبق گزارش‌ها و شواهد موجود، به‌نظر می‌رسد که نخستین نمایش «جن‌گیر» با فراخواندن امدادگران به سینما به‌دلیل غش، حالت تهوع و حتی حمله‌ی قلبی تعدادی از تماشاگران همراه بوده است.
با وجود این اتفاقات، «جن‌گیر» تا سال ۱۹۸۸ پس از هفت سال در دسترس بودن در بریتانیا ممنوع نشد. پس از اینکه قانون ضبط ویدیویی سال ۱۹۸۴ وجود گواهینامه‌ی مناسب را برای این فیلم الزامی دانست، تصمیم گرفته شد که نسخه‌های ویدیویی از قفسه‌های فروشگاه‌ها خارج شوند و روند ممنوعیت این اثر آغاز گردید. در سال ۱۹۹۰، «جن‌گیر» رتبه‌بندی ۱۸ را دریافت کرد و پس از سال‌ها، مجددا به چرخه‌ی توزیع بازگشت.
۱. سالو یا ۱۲۰ روز در سودوم (Salò or 120 Days of Sodom)
- کارگردان: پیر پائولو پازولینی
- بازیگران: پائولو بوناچلی، جورجیو کاتالدی، آلدو والتی، کاترینا بوراتو و…
- محصول: ۱۹۷۵
- امتیاز راتن تومیتوز: ۶۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵/۹ از ۱۰
و در نهایت می‌رسیم یه یکی از جنجالی‌ترین فیلم‌های ممنوعه تاریخ سینما – به اعتقاد خیلی‌ها، جنجال‌برانگیزترین فیلم تمام دوران و یکی از ممنوعه‌ترین فیلم‌های تاریخ – که باعث قتل سازنده‌اش شد؛ اثری که برای بسیای همیشه در فهرست فیلم‌هایی که نباید دید دسته‌بندی شده است.
«سالو» درباره‌ی گروهی از فاشیست‌ها است که هجده نوجوان را می‌ربایند و قبل از کشتن‌شان، یک به یک آن‌ها را مورد آزار، اعمال سادیستی و شکنجه‌های جنسی قرار می‌دهند. این فیلم به‌علت تصاویر گرافیکی‌اش از شکنجه‌های ذهنی، تجاوز، مثله کردن و قتل وحشیانه‌ی جوانان، در بسیاری از کشورها ممنوع شد.
در حالی که «سالو» به‌دلیل موضع مشخص پازولینی نسبت به فساد سیاسی، سوءاستفاده از قدرت و فاشیسم مورد توجه قرار گرفته است، اما کماکان به‌عنوان یکی از نگران‌کننده‌ترین و بحث‌برانگیزترین فیلم‌های تمام دوران‌ها شناخته می‌شود.
نسخه‌ی برش‌نخورده‌ی «سالو» در دهه‌ی ۹۰ میلادی و دهه‌ی اول قرن ۲۱ در استرالیا، نیوزلند و بریتانیا منتشر شد، اما این فیلم کماکان در چندین کشور مختلف ممنوع است. پازولینی در کم‌تر از یک ماه پس از انتشار فیلم، توسط چند تن از مخالفین سرسخت «سالو» به‌شکل فجیعی به‌قتل رسید؛ هرچند پرونده‌ی مرگ دلخراش او همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
منبع: taste of cinema
دیدگاهتان را بنویسید