هرچند دلایل اساسی درمورد اندازه بدن حیوانات وجود دارد، هنوز مقداری انعطافپذیری وجود دارد. یک حیوان ممکن است درنهایت بزرگتر یا کوچکتر از حیوان دیگری از همان گونه شود که چند کیلومتر دورتر است. این پدیده گاهی با عنوان قانون جزیره (قانون فاستر) توصیف میشود که در آن حیوانات بزرگ روی جزیرهها کوچکتر و حیوانات کوچکتر بزرگتر میشوند.
شاید اینطور باشد که حیوانات کوچکتر که معمولا در زنجیره غذایی موقعیت پایینتری دارند، در جزیرهها در غیاب شکارچیان معمول خود آزاد هستند و بزرگتر از همتایانشان در سرزمین اصلی میشوند. از طرف دیگر، حیوانات بزرگتر به دلیل کمبود منابع غذایی کوچکتر میشوند.
شبهجزیره گارگانو که روی نقشه به شکل خاری روی پشت چکمه ایتالیا قرار دارد، چندین نمونه را در سوابق فسیلی خود ارائه میدهد. از اواخر میوسن تا اوایل دوره پلیوسن (حدود ۵/۳ میلیون سال پیش)، زمانی که سطح دریای مدیترانه بالاتر بود، گارگانو از سرزمین اصلی ایتالیا جدا بود و این جزیره مملو از موجودات غولپیکر بود.
موشتیغیهای گارگانو نسبتبه همتایانشان که در سرزمین اصلی زندگی میکردند، بزرگتر بودند. گونه موشتیغی به نام Deinogalerix koenigswaldi جمجمهای به طول ۲۰ سانتیمتر داشت. همچنین همسترهای غولپیکر (Hattomys gargantua)، سمورهای بزرگ (Paralutra garganensis) و جغدهای عظیمالجثه (Tyto gigantean) وجود داشتند که از بزرگترین گونههای امروزی بزرگتر بودند.
انسان فلورسی نیز احتمالا نمونهای از کوتولگی جزیرهای بوده است. نمونهای از این گونه که به خاطر اندازه کوچکش هابیت نامیده میشود، اولین نمونه از انسان فلورسی است که در جزیره فلورس اندنوزی کشف شد و تصور میشود ۹۵ هزار سال قدمت داشته باشد.
یکی از تئوریهایی که وجود دارد، این است که انسان فلورسی یکی از فرزندان کوتاهقد انسان خردمند یا شاید انسان راستقامت کوتوله بوده است. درحالیکه منشا انسان فلورسی مشخص نیست، بهنظر میرسد که این انسانهای کوچک برای هزاران سال فقط روی این جزیره زندگی میکردند.
اما شواهد برای قانون جزیره محکم و ثابت نیست (زیستشناسی که برای اولینبار آن را پیشنهاد کرد، فقط گفت موارد سازگار با این قانون بیشتر از استثناها هستند، اما نگفت که این قانون همیشه ثابت است).
البته ممکن است نسبتبه تصور ما انعطافپذیری بیشتری در اندازهای که حیوانات میتوانند به آن برسند، وجود داشته باشد.
انسانها را درنظر بگیرید. در کشور هلند که بلندقدترین مردم را دارد، مردان بهطور متوسط به ۱۸۴ سانتیمتر و زنان به ۱۷۰ سانتیمتر میرسند، درحالیکه در کشور تیمور شرقی که کوتاهقدترین مردمان را دارد، متوسط قد مردان ۱۶۰ سانتیمتر و متوسط قد زنان ۱۵۳ سانتیمتر است.
رژیم غذایی و محیط نقش مهمی را در افزایش ۲۰ سانتیمتری قد هلندیها در طول دو قرن گذشته داشته است، اما انتخاب جنسی نیز نقش قابلتوجهی دارد. در هلند قد بلند جذابتر است و به همین دلیل است که هلندیها بهطور پیوسته قد بلندتر میشوند.
خویشاوندان کوتاهقد ما یعنی انسان فلورسی که قد آنها به ۱۰۶ سانتیمتر میرسید، ممکن است حاصل قانون جزیره بوده باشند، شاید آنها به این دلیل کوتاه بودند که غذای کمتری برای خوردن وجود داشت، یا شاید علت کوتاه بودن آنها این بود که قد کوتاه برایشان جذاب بود. یا شاید هر دو یا شاید هم هیچکدام.
هرچند در اندازهای که یک انسان میتواند بزرگ شود، مقداری انعطافپذیری وجود دارد، باید سپاسگزار باشیم که زیستشناسی و فیزیک اندازه موجودات را کنترل میکند. اگر اینطور نبود ممکن بود با جهانی پر از آشفتگی روبهرو شویم.
دیدگاهتان را بنویسید