زمان مطالعه: 3 دقیقه
در دنیای پرشتاب هوش مصنوعی، جایی که مدل‌های زبانی کوچک (Small Language Models) و عامل‌های هوش مصنوعی (AI Agents) به موضوعات داغ تبدیل شده‌اند، IBM با انتشار نسخه‌های جدید Granite 3.0 و چارچوب Bee Agent، توجه‌ها را به سمت خود جلب کرده است. این حرکت، بیانیه‌ای روشن از IBM است که نشان می‌دهد این شرکت نه‌تنها بر توسعه مدل‌های کارآمدتر تمرکز دارد، بلکه شفافیت بی‌سابقه‌ای را در صنعت هوش مصنوعی به نمایش می‌گذارد.
شفافیت در قلب Granite 3.0
چند روز پس از معرفی Granite 3.0، «آرماند رویز»، معاون بخش محصول–پلتفرم هوش مصنوعی IBM، به‌صورت عمومی مجموعه‌داده‌هایی که این مدل بر روی آن‌ها آموزش دیده است را فاش کرد. او گفت: «این همان شفافیت واقعی است. هیچ ارائه‌دهنده دیگری از مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) چنین اطلاعات دقیقی درباره مجموعه‌داده‌های آموزشی خود منتشر نمی‌کند.» این رویکرد، نقطه تمایزی است که IBM همواره به آن پایبند بوده است.
«ویشال چاهال»، معاون آزمایشگاه نرم‌افزار IBM هند، نیز با تأکید بر اهمیت شفافیت، گفت: «شرکت‌ها باید در مورد مدل‌های زبانی خود و داده‌هایی که برای ساخت آن‌ها استفاده کرده‌اند، کاملاً شفاف باشند.»
Granite 3.0: کوچک اما قدرتمند
علی‌رغم اندازه کوچک‌تر، Granite 3.0 توانسته است در وظایفی مانند کدنویسی و ساخت چت‌بات‌های کوچک عملکردی استثنایی داشته باشد. این مدل در حوزه‌های متنوعی از بهداشت و درمان تا مالی کاربرد دارد و انعطاف‌پذیری خود را به نمایش گذاشته است. جالب‌تر اینکه این مدل حتی روی دستگاه‌های کوچکی مانند مک‌بوک نیز قابل اجرا است. چاهال در این خصوص گفت: «می‌توانید کار را در مقیاس کوچک شروع کنید و با رشد نیازها، مقیاس را افزایش دهید، بدون اینکه نیاز به خوشه‌های بزرگ GPU باشد.»
فلسفه متن‌باز Granite
مدل Granite 3.0 فراتر از یک ابزار هوش مصنوعی است؛ این مدل با فلسفه متن‌باز خود دسترسی گسترده‌ای را برای توسعه‌دهندگان فراهم کرده است. این مدل در پلتفرم‌هایی مانند GitHub، Hugging Face و IBM WatsonX در دسترس است. همکاری IBM با شرکایی همچون Meta، LlamaIndex و Ollama نیز دسترسی توسعه‌دهندگان به این ابزار را تسهیل کرده است.
استقبال گسترده در هند
اکوسیستم توسعه‌دهندگان هند، Granite 3.0 را با آغوش باز پذیرفته است. هزاران توسعه‌دهنده از این مدل استفاده می‌کنند و انعطاف‌پذیری و عملکرد بالای آن را دلیل اصلی انتخاب خود می‌دانند. علاوه بر این، مؤسسات برجسته‌ای مانند IIT مدراس، IIT بمبئی و IIT جودپور نیز بخشی از ائتلاف هوش مصنوعی IBM شده‌اند. این مؤسسات با همکاری IBM و ابتکاراتی مانند AI4Bharat، از Granite برای ایجاد معیارهای استاندارد در زبان‌های هندی استفاده کرده‌اند.
ویشال چاهال در این خصوص گفت: «اکوسیستم توسعه‌دهندگان هند پرجنب‌وجوش و در حال رشد است و ما متعهد به حمایت از آن در هر مرحله هستیم.»
همکاری با شرکت‌های بزرگ و استارت‌آپ‌ها
شرکت‌های بزرگی مانند اینفوسیس، KissanAI، Wadhwani AI و Sarvam AI، مدل Granite را در اکوسیستم هوش مصنوعی خود ادغام کرده‌اند. این همکاری‌ها نوآوری‌هایی در زمینه‌هایی مانند کشاورزی و پردازش زبان‌های محلی ایجاد کرده‌اند.
چاهال همچنین اشاره کرد که بسیاری از استارت‌آپ‌ها از Granite به همراه مدل‌های دیگر مانند Llama استفاده می‌کنند. او افزود: «Granite برای وظایفی مانند دستورالعمل‌های کدنویسی عالی است، اما رویکرد چندمدلی به استارت‌آپ‌ها این امکان را می‌دهد که برای هر کاربرد بهترین مدل را انتخاب کنند.»
عامل‌های هوشمند و آینده چندعاملی
علاوه بر مدل‌های زبانی، IBM در کنفرانس TechXchange خود از پیشرفت‌های جدیدی در زمینه قابلیت‌های عامل‌محور هوش مصنوعی رونمایی کرد. چارچوب Bee Agent که به طور خاص برای توسعه‌دهندگان طراحی شده، به آن‌ها کمک می‌کند عوامل هوشمندی ایجاد کنند که به‌راحتی با محیط‌های موجود ادغام شوند.
چاهال گفت: «ما رسماً وارد دنیای عامل‌ها شده‌ایم.» او پیش‌بینی کرد که به‌زودی شاهد ظهور دنیایی چندعاملی خواهیم بود که در آن صدها عامل به‌صورت هماهنگ در سازمان‌ها همکاری خواهند کرد.
حمایت از توسعه‌دهندگان: از آموزش تا اجرا
چاهال تأکید کرد که برای توسعه‌دهندگان، اعتماد و سهولت استفاده از ابزارها اولویت اصلی است. او اعلام کرد که IBM ابزارهای متن‌بازی را توسعه داده است که حتی با استفاده از یک خوشه GPU، امکان آموزش مجدد مدل‌ها را فراهم می‌کند. این ابزارها، چالش‌های زیرساختی را کاهش داده و توسعه‌دهندگان را برای گسترش قابلیت‌های خود توانمند می‌سازند.
IBM همچنین با کالج‌ها و دانشگاه‌ها همکاری می‌کند تا ابزارها و دانش لازم را در اختیار نسل جدید توسعه‌دهندگان قرار دهد. در ماه ژوئیه، این شرکت میزبان کنفرانس GenAI Conclave در شهر کوچی بود، جایی که دانشجویان در یک هکاتون به رقابت پرداختند و برندگان مورد تقدیر قرار گرفتند.
چشم‌انداز جهانی از هند
چاهال در پایان گفت: «ما در هند می‌سازیم، برای هند، برای مردم هند و برای کل جهان.» او تأکید کرد که IBM قصد دارد توسعه‌دهندگان هندی را برای تأثیرگذاری جهانی توانمند کند. این شرکت با حمایت از اکوسیستم توسعه‌دهندگان هند، به دنبال ایجاد راه‌حل‌هایی است که نه تنها چالش‌های محلی را حل می‌کنند، بلکه در سطح جهانی نیز کاربرد دارند.
Granite 3.0 و Bee Agent تنها آغاز راه هستند؛ IBM با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوآورانه و حمایت از استعدادهای جوان، نقش خود را به‌عنوان پیشرو در دنیای هوش مصنوعی تثبیت کرده است.
