همه ما کلید WPS را در مودم‌ها و روترهای بی‌سیم دیدیم و درباره آن زیاد شنیدیم ولی دقیقا کلید WPS در مودم چیست و به چه دردی می‌خورد و کجا باید ازش استفاده کرد؟
بسیاری از کارشناسان امنیتی درباره خطر فعال بودن WPS هشدار دادند و توصیه می‌کنند که این قابلیت غیرفعال شود. پس؛ اگر WPS غیرامن و خطرناک است؛ چرا هنوز روی مودم‌ها و دستگاه‌های دیگر استفاده می‌شود؟
با ما همراه باشید تا در این مطلب کوتاه هر چیزی که باید درباره WPS بدانید را مرور کنیم:
WPS در مودم چیست؟
عبارت WPS (مخفف Wi-Fi Protected Setup) یک راه‌کار راه‌اندازی یک شبکه بی‌سیم است که به شما اجازه می‌دهد به طور خودکار شبکه بی‌سیم را پیکربندی کنید؛ دستگاه‌های جدید را به شبکه اضافه و امنیت شبکه را تامین کنید.
مودم‌ها، روترهای بی‌سیم، اکسس‌یوینت‌ها، کارت‌های شبکه PCIe و USB، دانگل USB، چاپگرها و دیگر دستگاه‌هایی که با شبکه‌های بی‌سیم کار می‌کنند؛ به این قابلیت مجهز هستند تا به طور ساده و سریعی با یکدیگر متصل شوند. تنها با فشردن کلید WPS می‌توان یک دستگاه را به شبکه بی‌سیم متصل کرد.
مثلا می‌خواهید یک چاپگر جدید را به مودم وای فای معرفی کنید. کافی است قابلیت یا کلید WPS چاپگر را فشار دهید و از سوی دیگر کلید WPS مودم را فشار دهید تا این دو همدیگر را شناسایی و روند راه‌اندازی و اتصال چاپگر روی وای فای به طور خودکار انجام شود.
در گذشته؛ رایج‌ترین روش برای اتصال اسمارت‌فون‌ها، نوت‌بوک‌ها و تبلت‌ها به یک مودم بی‌سیم، استفاده از قابلیت WPS بود.
امروزه؛ دستگاه‌های اکستندر (توسعه‌دهنده) وای‌فای با کلید WPS نصب و راه‌اندازی می‌شوند. WPS یک ارتباط بی‌سیم میان دو دستگاه ایجاد می‌کند تا با هم انتقال اطلاعات داشته باشند.
این قابلیت تنها روی شبکه‌های بی‌سیم و مودم‌هایی کار می‌کند که از پسورد و سیستم رمزنگاری WPA یا WPA2 استفاده می‌کنند. WPS نمی‌تواند با سیستم رمزنگاری WEP کار کند و لذا اگر روی شبکه وای‌فای از WEP استفاده می‌شود؛ نمی‌توان از این قابلیت بهره برد.
اما این قابلیت به خوبی با سیستم رمزنگاری WPA/WPA2 و حتی WPA3 که دو سه سالی است به مودم‌ها اضافه شده؛ کار می‌کند.
مزیت WPS چیست؟
به غیر از سادگی و سرعت زیاد اتصال دستگاه‌ها به وای‌فای با کلید WPS؛ این مزیت عمده را دارد که نیازی به دانستن نام شبکه بی‌سیم (SSID) و رمزعبور نیست.
در حال استاندارد و عادی؛ برای اینکه یک دستگاه جدید به شبکه بی‌سیم متصل شود؛ باید نام شبکه و رمزعبورش را بدانید و با انتخاب شبکه و وارد کردن رمزعبور؛ به شبکه متصل شوید. اما در WPS نیازی به این دو مورد نیست و بدون اشتراک‌گذاری رمزعبور یا نام شبکه یک دستگاه جدید به وای‌فای افزده می‌شود.
به زبان ساده، افرادی که زیاد با مودم‌ها و وای فای ها و شبکه‌ها آشنایی ندارند؛ به راحتی با کمک WPS می‌توانند دستگاه‌های خود را به مودم و وای فای متصل کنند.
چگونه از WPS در مودم استفاده کنیم؟
اکنون، که دانستیم WPS در مودم چیست و چه کاری انجام می‌دهد؛ چگونه باید از آن بهره برد؟
روش‌های مختلفی برای استفاده از WPS روی مودم یا دستگاه‌های مختلف وجود دارد. هر دستگاه در دفترچه راهنمای خود، توضیحاتی درباره نحوه استفاده از WPS داده است ولی به طور کلی باید مراحل زیر را طی کرد:
۱- کلید WPS روی مودم بی‌سیم را فشار دهید تا شروع به جست‌وجو برای دستگاه‌های جدید کند.
۲- به سراغ دستگاه جدیدی که می‌خواهید به وای‌فای متصل شود، بروید و شبکه مورد نظرتان را انتخاب کنید.
۳- دستگاه به طور خودکار به وای‌فای یا شبکه بی‌سیم انتخاب شده وصل خواهد شد و دیگر نیازی به وارد کردن رمزعبور نیست.
۴- اگر دستگاه جدید مانند چاپگرهای بی‌سیم یا دستگاه‌های توسعه‌دهنده وای‌فای دارای یک کلید WPS هستند؛ باید این کلید را برای اتصال به شبکه فشار دهید و دیگر نیازی نیست از درون فریم‌ویر یا برنامه‌های آن دستگاه قابلیت WPS را فعال کنید.
مودم به طور خودکار رمز عبور را برای دستگاه می‌فرستد و او به خاطر می‌سپارد تا در هر بار اتصال به این شبکه بی‌سیم استفاده کند.
۵- روش دیگر اتصال دستگاه‌های جدید به روتر بی‌سیم با WPS، استفاده از پین‌کد ۸ رقمی است.
غالبا در مودم‌ها این قابلیت به طور خودکار و پیش‌فرض فعال نیست و شما باید وارد پنل مدیریتی روتر شده و با فعال کردن قابلیت تعریف پین‌کد روی WPS، یک رمز ۸ رقمی تعریف کنید.
برخی از مودم روترها اصلا کلید WPS ندارند ولی در پنل مدیریتی خود از این قابلیت بهره می‌برند. همچنین؛ برخی از روترهای بی‌سیم یک پین‌کد پیش‌فرض تعریف شده دارند که باید در پنل مدیریتی بگردید و پیدایش کنید.
کدام سیستم‌عامل از WPS پشتیبانی نمی‌کنند؟
قابلیت WPS از سال ۲۰۰۷ به سیستم‌عامل ویندوز مایکروسافت افزوده شده است. بنابراین؛ ویندوز ۷، ویندوز ۸ و ۸.۱، ویندوز ویستا، ویندوز ۱۰ و دیگر نسخه‌های ویندوز منتشر شده بعد از سال ۲۰۰۷ از WPS پشتیبانی می‌کنند.
ویندوز XP از قابلیت WPS پشتیبانی نمی‌کند.
در اندروید هم از سال ۲۰۱۱ به بعد از این قابلیت پشتیبانی می‌شود و دستگاه‌های اندرویدی می‌توانند با WPS به شبکه بی‌سیم یا روتر افزوده شوند.
اما هیچ‌کدام از نسخه‌های سیستم‌عامل مک و iOS از قابلیت WPS پشتیبانی نمی‌کنند و روی دستگاه‌های اپل نمی‌توانید از این کلید استفاده کنید. البته؛ چندین اپلیکیشن برای پوشش این کاستی منتشر شده است ولی به طور کلی اپل با WPS مخالف است.
آیا WPS امن است؟
تا همین دو الی سه سال پیش؛ WPS یکی از امن‌ترین و بهترین راه‌کارها برای اتصال دستگاه‌های جدید به شبکه بی‌سیم بود؛ چون نیازی به اشتراک‌گذاری یا وارد کردن رمزعبور نداشت.
ولی تحقیقات جدید نشان می‌دهد؛ فناوری و استاندارد WPS به شدت آسیب‌پذیر است و هکرها نیز روش هک دستگاه‌ها با WPS را شناخته‌اند.
بنابراین؛ در سال‌های اخیر (از سال ۲۰۱۵ به بعد) اصلا استفاده از WPS توصیه نمی‌شود و به شدت کاربران را هشدار می‌دهند که قابلیت WPS را روی مودم‌ها، روترهای بی‌سیم یا گوشی‌های تلفن همراه خود خاموش و غیرفعال کنند.
هم در اندروید و هم در ویندوز ۱۰ روش‌های دیگری برای اشتراک‌گذاری رمزعبور بدون نیاز به وارد کردن آن با دستگاه دیگری عرضه شده است که می‌توان از این روش‌ها استفاده کرد. پنل مدیریتی منبع‌باز DD-WRT نیز اصلا از کلید و قابلیت WPS پشتیبانی نمی‌کند.
حرف آخر
پس اگر خواستیم بدانیم قابلیت و کلید WPS در مودم چیست؛ به زبان ساده می‌شود یک روش برای اتصال دستگاه‌های مختلف به مودم و وای‌فای.
این کلید کار ما را در استفاده از شبکه‌های بی‌سیم بسیار آسان و سریع‌تر می‌کند.
همان‌طور که گفتیم؛ این روزها WPS نا امن است و توصیه می‌شود ازش استفاده نکنید. البته، سازندگان مودم‌ها ناچاراند این کلید و قابلیت را عرضه کنند؛ چون هنوز بسیاری از دستگاه‌های قدیمی از این طریق به شبکه متصل می‌شوند.
اگر برای خرید مودم، اینترنت و تجهیزات شبکه سوال داشتید یا نیاز به راهنمایی و کمک دارید؛ کانال تلگرام شبکه‌چی به آی‌دی shabakehchi@ را فالو و پرسش خود را برای مدیر کانال بفرستید تا جواب دهیم.