ماجرای دستگیری پاول دورف؛ «ناجی آزادی بیان» در بند

pavel durov 66cc75ea6d3fecc760b25e87

سوال چند میلیون‌دلاری: پلتفرم دربرابر محتوا مسئول است؟

خبر دستگیری دورف واکنش‌های زیادی به‌همراه داشت؛ ازجمله سفارت روسیه در پاریس که بلافاصله مقامات فرانسوی را به دلیل نبود شفافیت در مورد دلایل بازداشت او و تسهیل‌نکردن دسترسی کنسولی متهم کرد. برخی از شهروندان روسی هم به‌نشانه‌ی اعتراض، موشک‌های کاغذی (آیکون تلگرام) را به سمت سفارت فرانسه در روسیه پرتاب کردند.

درحال‌حاضر، هشتگ FreePavel# در پلتفرم X درحال ترند است و ایلان ماسک هم یکی از افرادی است که به این کمپین پیوسته. دورف در گفتگو با کارلسون از نوآوری‌ها و گسترش آزادی بیان در توییتر پس از تصاحب ایلان ماسک تعریف کرده بود و ماسک با انتشار این بخش از صحبت‌های او، نوشت: «در سال ۲۰۳۰ در اروپا برای پسندیدن یک ویدیوی طنز در اینترنت اعدام می‌شوید.» برخی براین باورند که دستگیری دورف ممکن است در ادامه، پای ماسک و پلتفرم X را هم به‌خاطر دغدغه‌های مربوط‌به نظارت بر محتوا به میان بکشد.

اما یکی از پست‌هایی که حسابی در X سروصدا کرد و تاکنون بیش از ۶میلیون بار دیده شده، توییت تاکر کارلسون است. او با اشاره به این داستان که دورف به‌خاطر تلاش روسیه برای تصاحب شرکتش مجبور به ترک این کشور شد، نوشت: «درنهایت، این پوتین نبود که او را به‌دلیل اجازه‌دادن به مردم برای استفاده از حق آزادی بیان دستگیر کرد، بلکه یک کشور غربی بود.» او همچنین نوشت که دستگیری «دورف یک هشدار تمام‌عیار برای هر مالک پلتفرمی است که از سانسور حقیقت به دستور دولت‌ها و سازمان‌های اطلاعاتی خودداری می‌کند.»

تلگرام: دورف چیزی برای پنهان کردن ندارد

کانال خبری تلگرام هم روز یکشنبه در بیانیه‌ای، ادعای مسئولیت مالک یا پلتفرم در قبال سوءاستفاده‌هایی که از آن می‌شود را «مضحک» خواند و تایید کرد که دورف «چیزی برای پنهان کردن ندارد» و به‌طور مکرر در اروپا سفر می‌کند. در بخشی از این بیانیه‌ آمده است:

تلگرام از قوانین اتحادیه‌ی اروپا، از جمله قانون خدمات دیجیتال، پیروی می‌کند. نظارت آن با چارچوب استانداردهای این صنعت مطابقت دارد و دائماً بهبود پیدا می‌کند. نزدیک به یک میلیارد کاربر در سراسر جهان از تلگرام به‌عنوان ابزار ارتباطی و منبع اطلاعات حیاتی استفاده می‌کنند. ما منتظر حل سریع این وضعیت هستیم.

تلگرام؛ دارک وبی در جیب کاربران؟

تلگرام سال‌ها است با چالش نبود سیستم کارآمدی برای نظارت بر محتوا دست‌ به گریبان است. سیاست سخت‌گیرانه‌ی این پلتفرم در مورد حریم خصوصی و همکاری نکردن با دولت‌ها برای در اختیار گذاشتن اطلاعات کاربران باعث شده عده‌ای تلگرام را خطرناک و جایی برای فعالیت افسارگسیخته و بدون نظارت تروریست‌ها و مجرمان بدانند. مجله آلمانی اشپیگل در گزارشی که ژوئن ۲۰۲۱ منتشر کرد، تلگرام را امپراتوری‌ای تاریک، خطرناک‌ترین پیام‌رسان و «معادل دارک‌وب در جیب»‌ کاربران توصیف کرد.

واکنش دورف به این انتقادها این بود:‌ «راه‌حل‌های سیاسی که علیه رمزنگاری مطرح شده‌اند، قرار نیست علیه تروریسم مؤثر باشند. اگر سایتی مثل تلگرام را مسدود کنید، تروریست‌ها حتی متوجه هم نمی‌شوند.»

بااین‌حال، دورف اخیرا گفته بود که اگر درخواست‌ حذف محتوا قانونی باشد، مثلا درباره‌ی ترویج خشونت یا محتوایی که «هر آدم حسابی با آن مخالف است»، تلگرام به آن پاسخ مثبت می‌دهد؛ اما «در مواردی که فکر کنیم داریم از خطوط آزادی بیان و حریم شخصی کاربران رد می‌شویم، توجهی به درخواست‌ها نمی‌کنیم.»

تلگرام با چالش تعداد کم کارمندان روبه‌رو است

تلگرام علاوه‌بر خط‌کشی‌های سختگیرانه‌‌تری که برای حفاظت از آزادی بیان دارد، با چالش تعداد کم کارمندان روبه‌رو است؛ دورف زمانی به جک دورسی، مدیر سابق توییتر، گفته بود که این شبکه‌ی اجتماعی را می‌توان با ۲۰ نفر اداره کرد و «واقعا به این همه کارمند نیازی نیست.» اما حتی اگر تلاش‌های دورف برای مبارزه با محتوای مجرمانه جدی باشد، چطور می‌خواهد تنها با ۶۰ نفر کارمند، به‌طور مستمر و موثر بر فعالیت چیزی حدود ۹۵۰ میلیون کاربر نظارت کند؟

ناتالیا کراپیوا، وکیل گروه حقوق دیجیتال Access Now به وایرد گفت که «جامعه‌ی مدنی در طول سال‌ها رابطه‌ی پیچیده‌ای با تلگرام داشته است. ما از تلگرام دربرابر تلاش‌های رژیم‌های استبدادی برای مسدود‌کردن و اجبار این پلتفرم به دراخیار‌گذاشتن کلید‌های رمزنگاری به آن‌ها دفاع کرده‌ایم؛ اما از سوی دیگر، درباره‌ی نبود سیاست‌های حقوق بشر در تلگرام، کانال ارتباطی مطمئن و جبران خسارت کاربران هم هشدار داده‌ایم.»

اگرچه از تلگرام اغلب به عنوان پیام‌رسان رمزنگاری‌شده یاد می‌شود، پیام‌ها در این پلتفرم به‌طور پیش‌فرض به‌صورت سرتاسری رمزنگاری نمی‌شوند. برای بهره‌مندی از چنین لایه‌ی امنیتی باید از Secret Chat استفاده کرد که هیچ نسخه‌ی پشتیبانی از پیام‌ها تهیه نمی‌کند. البته تلگرام می‌گوید پیام‌های عادی که به‌طور سرتاسری رمزنگاری نمی‌شوند، کماکان در سرورهای ابری اختصاصی تلگرام ذخیره می‌شوند و تلگرام کلید خصوصی رمزگشایی آن‌ها را در اختیار هیچ نهاد دولتی یا شخص خاصی قرار نخواهد داد.

فرانسه ممکن است دورف را به واگذاری کلیدهای رمزنگاری تلگرام وادار کند

به‌‌اعتقاد کراپیوا، مقامات فرانسوی ممکن است دورف را مجبور کنند کلید‌های رمزنگاری تلگرام را برای رمزگشایی پیام‌های خصوصی در اختیار آن‌ها قرار دهد؛ اقدامی که قبلا روسیه سعی بر انجامش داشت، اما به مقاومت دورف و خروج او از این کشور انجامید. 

پاول دوروف در صورت محکومیت ممکن است با ۲۰ سال زندان روبه‌رو شود. در غیاب دورف، آینده‌ی تلگرام از نظر برخی مبهم و متزلزل به نظر می‌رسد. جورجی لوبوشکین، مدیر روابط عمومی سابق شبکه‌ی اجتماعی VK که دوروف آن را تأسیس کرده بود، در این رابطه گفت: «من در شوک هستم و تمام نزدیکان پاول هم همین حس را دارند. هیچ کس برای این وضعیت آماده نبود.» وقتی از او پرسیدند که آیا نگران آینده‌ی تلگرام است و چه کسی می‌تواند در غیاب دورف، شرکت را اداره کند، فقط جواب داد: «من خیلی نگران هستم.»

آنتون روزنبرگ که از روزهای اولیه‌ی VK در سال ۲۰۰۷ با دورف همکار بود و از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۷ در تلگرام کار می‌کرد، گفت:‌ « هیچ‌کس در تلگرام برای چنین سناریویی آماده نبود.» روزنبرگ معتقد است دورف به‌هرقیمتی که شده، بهترین وکیل ممکن را برای دفاع از خود استخدام خواهد کرد. او با اشاره به نقش پررنگ دورف در رهبری تلگرام گفت: «بدون او، تلگرام ممکن است با مشکلات بزرگی در مدیریت، تصمیم‌گیری‌های مهم و حتی پرداخت‌ها مواجه شود.» روزنبرگ هیچ جایگزینی برای دورف نمی‌بیند؛ چراکه تصمیم‌های کلیدی در تمام مسائل مربوط‌به تلگرام، از تامین مالی و استراتژی‌های توسعه گرفته تا طراحی محصول، درآمدزایی و سیاست‌های نظارت بر محتوا، همگی برعهده‌ی او است. 

تمام تصمیم‌های کلیدی تلگرام برعهده‌ی دورف است

به باور الیس کمپو که از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۱ مسئول بخش رشد، کسب‌وکار و همکاری‌های تلگرام بود، فعلا انتظار می‌رود همه‌چیز به‌طور عادی پیش رود. او می‌گوید تعداد کم کارکنان تلگرام باعث می‌شود زیرساخت‌های شرکت در غیاب دورف تحت‌تاثیر قرار نگیرند. اما اگر دورف برای پرداخت هزینه به تامین‌کنندگان زیرساخت نیاز به حضور فیزیکی داشته باشد و هنوز در بازداشت به سر ببرد، چه می‌شود؟

پاول دورف همین چند ماه پیش گفته بود «ما معتقدیم که بشر به پلتفرم بی‌طرفی مثل تلگرام نیاز دارد تا به حریم شخصی و آزادی کاربران احترام بگذارد.» اما از نظر بسیاری از قانون‌گذاران، سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ی نظارت بر محتوا اهمیت بیشتری دارد؛‌ چون در نبود آن‌ها، فعالیت‌های مجرمانه افسارگسیخته می‌شود.

فعلا سرنوشت دورف و تلگرام در هاله‌ای از ابهام است. عده‌ای او را فرشته‌ی حریم شخصی و امنیت داده‌های کاربران می‌نامند و عده‌ای هم گرداننده‌ی امپراتوری تاریک و خطرناک. تاکرسون از دورف پرسیده بود که چرا با او مثل قهرمان رفتار نمی‌کنند؟ به‌نظر می‌رسد دست‌کم از نظر کاربران شبکه‌های اجتماعی و صرف‌نظر از هر تصمیمی که مقامات فرانسه درخصوص تلگرام بگیرند، دورف یک قهرمان است.

Adblock test (Why?)

منبع خبر


دیدگاه‌ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.