زمان مطالعه: 3 دقیقه
OpenAI قابلیت جدیدی به نام تحقیقات عمیق (Deep Research) را به سرویس ChatGPT اضافه کرده است که می‌تواند به‌طور مستقل و چندمرحله‌ای در اینترنت تحقیق کرده و گزارش‌هایی جامع و دقیق ارائه دهد. این فناوری نوآورانه، که به گفته سام آلتمن مدیرعامل اوپن‌ای‌آی مانند داشتن یک متخصص همیشه در دسترس است، می‌تواند در کسری از زمانی که یک محقق انسانی نیاز دارد، کارهای پیچیده‌ای را انجام دهد.
تحقیقات عمیق چگونه کار می‌کند؟
این ابزار از نسخه بهینه‌شده مدل o3 OpenAI استفاده می‌کند که در زمینه مرور وب و تحلیل داده‌ها تخصص دارد. قابلیت تحقیقات عمیق می‌تواند اطلاعات را از منابع مختلف مانند متن، تصاویر و فایل‌های PDF استخراج، تفسیر و ترکیب کند. این ابزار همچنین می‌تواند با استفاده از استدلال چندمرحله‌ای، رویکرد خود را بر اساس بینش‌های جدید تنظیم کند.
ویژگی‌های کلیدی تحقیقات عمیق:
- تجزیه و تحلیل سوالات پیچیده: این ابزار سوالات را به مراحل مختلف تقسیم می‌کند و نیازهای تحقیقاتی را شناسایی می‌کند.
- جمع‌آوری اطلاعات از منابع مختلف: از اینترنت و فایل‌های ارائه‌شده برای یافتن اطلاعات مورد نیاز استفاده می‌کند.
- ایجاد گزارش‌های جامع: نتایج تحقیق را در قالب گزارشی دقیق و قابل‌فهم، معمولاً در مدت زمان ۵ تا ۳۰ دقیقه، ارائه می‌دهد.
- ارجاعات شفاف: هر گزارش شامل منابع استفاده‌شده و توضیح استدلال‌های انجام‌شده است.
نحوه استفاده:
کاربران می‌توانند این قابلیت را در بخش نوشتن پیام در ChatGPT انتخاب کنند و در صورت نیاز، فایل‌های ضمیمه را برای ارائه زمینه بیشتر اضافه کنند. همچنین یک نوار کناری، مراحل انجام‌شده و منابع استفاده‌شده را نمایش می‌دهد.
کاربردهای عملی تحقیقات عمیق
تحقیقات عمیق برای طیف وسیعی از کاربران طراحی شده است، از جمله:
- تحلیلگران مالی: برای بررسی روندهای بازار و فرصت‌های سرمایه‌گذاری.
- دانشمندان و پژوهشگران: برای جمع‌آوری داده‌های تحقیقاتی و مقالات علمی.
- مشاوران خرید: برای تحلیل محصولات و خدمات.
- برنامه‌ریزان سفر: برای تحقیق و برنامه‌ریزی سفرهای پیچیده.
در دمو زنده‌ای که توسط ایزا فولفورد از OpenAI ارائه شد، این ابزار برای ارزیابی پتانسیل بازار سفرهای هوایی مافوق صوت غیرنظامی استفاده شد. فولفورد نشان داد که چگونه تحقیقات عمیق می‌تواند در چند دقیقه گزارشی جامع از منابع متعدد تهیه کند؛ کاری که به‌طور معمول ساعت‌ها یا روزها زمان میبرد.
رقابت با گوگل و DeepSeek
قابلیت جدید OpenAI دقیقاً زمانی معرفی شد که مدل R1 دیپ‌سیک (DeepSeek) نیز در کانون توجه قرار داشت. دیپ‌سیک، که با استفاده از هوش مصنوعی به جستجو و استدلال می‌پردازد، به‌عنوان یکی از رقبای اصلی تحقیقات عمیق شناخته می‌شود.
تفاوت‌ها با گوگل Deep Research:
- تمرکز بر استدلال پیچیده: برخلاف ابزار گوگل که بیشتر به خلاصه‌سازی منابع می‌پردازد، تحقیقات عمیق OpenAI شبیه به استخدام یک محقق با سطح دکترا است که می‌تواند استدلال‌های پیچیده ارائه دهد.
- معیارهای عملکرد بهتر: OpenAI اعلام کرده است که تحقیقات عمیق در آزمون «Humanity’s Last Exam» نمره ۲۶.۶٪ را کسب کرده است که بیش از دو برابر بهترین نتیجه قبلی (۱۳.۰٪) و پیشی‌گرفته از DeepSeek R1 و Gemini Thinking است.
شباهت‌ها با Perplexity AI:
Perplexity AI نیز ابزار مشابهی ارائه می‌دهد که سوالات پیچیده را تجزیه کرده و اطلاعات مورد نیاز را از اینترنت استخراج می‌کند. این شرکت DeepSeek R1 را نیز در سرویس خود ادغام کرده است. با این حال، تحقیقات عمیق OpenAI با تأکید بر استدلال چندمرحله‌ای و ترکیب داده‌ها، یک قدم فراتر رفته است.
نظرات کارشناسان
- ایتان مولیک، استاد دانشگاه وارتون:
«تحقیقات عمیق OpenAI بسیار خوب است. این ابزار بیشتر شبیه به استخدام یک محقق با نظر شخصی است که شما را راهنمایی می‌کند، برخلاف نسخه گوگل که بیشتر به خلاصه‌سازی منابع می‌پردازد.» - دیلان پاتل، بنیان‌گذار Semianalysis:
«تحقیقات عمیق OpenAI با استفاده از استدلال و ابزارهای تحلیلی، عملکرد بسیار خوبی دارد. با این حال، هنوز مقایسه‌ای جامع با Google Gemini Deep Research انجام نشده است.»
آینده تحقیقات عمیق
OpenAI قصد دارد در هفته‌های آینده قابلیت‌های بیشتری به تحقیقات عمیق اضافه کند، از جمله:
- تصاویر جاسازی‌شده: برای تجسم بهتر داده‌ها.
- تجزیه و تحلیل پیشرفته داده‌ها: با استفاده از ابزارهای تحلیلی بیشتر.
- خروجی‌های گرافیکی: برای نمایش روندها و اطلاعات به‌صورت بصری.
جمع‌بندی
قابلیت تحقیقات عمیق OpenAI، با ترکیب مرور وب، تحلیل داده‌ها و استدلال چندمرحله‌ای، یک ابزار انقلابی برای کاربران حرفه‌ای و مصرف‌کنندگان عادی است. این فناوری می‌تواند زمان و هزینه‌های تحقیقاتی را به‌شدت کاهش دهد و به‌عنوان یک رقیب جدی برای ابزارهای مشابه گوگل و DeepSeek مطرح شود.
با توجه به پیشرفت‌های سریع این ابزار و واکنش مثبت کارشناسان، به نظر می‌رسد OpenAI با تحقیقات عمیق، گامی مهم در مسیر تبدیل چت‌جی‌پی‌تی به یک دستیار تحقیقاتی جامع برداشته است.
